Modern Türklük Araştırmaları Dergisi/Journal of Modern TurkishStudies (2005), 2:92-105, Art. #27

Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (2005), 2(2):92-105
Telif Hakkı © 2005 Ankara Üniversitesi
Mak. #27
Journal of Modern Turkish Studies (2005), 2(2):92-105
Copyright © 2005 Ankara University
Art. #27

Yelena A.Gan'ın Sanatında Kırım Tatarları

E. ZEYNEP GÜNAL
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

ÖZET

19. yüzyıl Rus edebiyatında A.S.Puşkin, M.Yu.Lermontov gibi önde gelen yazarların sanatlarında romantizm, yalnızca yetkinleşmenin bir basamağı olarak kalmıştır. Bununla birlikte onlar kadar büyük iz bırakmayan O.İ.Senkovski, A.Marlinski-Bestujev, N.A.Durova, M.S.Jukova gibi sanatçılar romantizmin Rus edebiyatındaki tipik temsilcileri olarak kabul edilir. Yelena A.Gan da (1814-1842) bu sanatçılar arasında yer alır. Rus George Sand'ı olarak adlandırılan Gan “İdeal”, “Utballa”, “Celaleddin”, “Sosyetenin Yargısı” ve “Teofaniya Abbiaggio” gibi en çok tanınan öykülerini 1837-1840 yılları arasında kaleme almıştır. Gan, Rusya'nın güneyine yaptığı yolculuk sırasında Tatar kültürünün ve Kırım'ın doğasının üzerindeki etkisini “Celaleddin” öyküsüyle dile getirir. “Celaleddin” gerek geçmişe yönelik oluşu, gerek egzotik bir uzamın kullanılışı ve gerekse tüm olayların bir aşk öyküsünün çevresinde gelişmesi nedeniyle tipik bir romantik akım öyküsüdür. Öykü boyunca yazarın, o dönemde Rus toprakları üzerinde Doğu kültürünü temsil eden Tatarlara, onların yaşama bakış açılarına duyduğu hayranlığı gizlemediği görülür. Öykünün kahramanı Celaleddin Gan'ın Doğu kültürüne yaptığı bir övgü, kadın kahramanı Lyudmila ve onun içinde büyüdüğü, yaşadığı Rus soylu topluluğuysa bir serzeniştir.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Gan, Durova, Jukova, romantizm, Kırım, Tatar kültürü, Celaleddin
(Alındığı tarih 10 Ocak 2005)
(Gözden geçirildiği tarih 10 Mart 2005)
(Kabul edildiği tarih 30 Nisan 2005)
(E-Yayın tarihi 23 Haziran 2005)

Yazışma:
Yazışma Adresi: E. Zeynep Günal, Doç.Dr., Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Rus Dili ve Edebiyatı AD , 06100 Sıhhiye, Ankara .TÜRKİYE.

E-posta: liegeankara@hotmail.com

.

Crimean Tatars in the Art of Jelena A. Gan

E. ZEYNEP GÜNAL
Ankara University, Faculty of Letters

ABSTRACT

Romanticism in Russian literature in the 19 th century was only a stage of the perfection in the works of A.S.Pushkin, M.Yu.Lermontov. But the writers like A. Marlinski-Bestujev, O.I. Senkovski, N.A. Durova, M.S. Jukova who were not considered as the brilliant writers, were the typical representatives of the romanticism in the Russian literature. Yelena A.Gan was also one of them. Gan, who was called Russian George Sand, wrote her most famous stories “Ideal”, “Utballa”, “Jelaledin”, “The Judgement of the Society” and “Teofaniya Abbiaggio” between 1837-1840 years. While she was travelling to the Crimea, the impressions that she obtained were embodied in “Jelaleddin”. “Jelaleddin” is a typical romantic story. In the storywriter does not hide her admiration for the Tatar culture and their point of view on life. In the image of Tatar prince Jelaleddin Gan praises east culture and in the image of the other heroine Ludmila and the society in which she grows up and lives reproaches her own culture.

KEY WORDS
Gan, Durova, Jukova, romanticism, Crimea, Tatar culture, Jelaleddin
(Received January 10 2005)
(Revised March 10 2005)
(Accepted April 30 2005)
(Published Online June 23 2005)

Correspondence:
Address for correspondence: E. Zeynep Günal, Assoc.Prof.Dr., Ankara University, Faculty of Letters, Department of Russian Language and Literature. 06100 Sıhhiye.Ankara . TÜRKİYE.

E-posta: liegeankara@hotmail.com


Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (2005), 2(2):92-105 Telif Hakkı © 2005 Ankara Üniversitesi Mak. #27		Journal of Modern Turkish Studies (2005), 2(2):92-105 Copyright © 2005 Ankara University Art. #27

Yelena A.Gan'ın Sanatında Kırım Tatarları E. ZEYNEP GÜNAL Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi ÖZET 19. yüzyıl Rus edebiyatında A.S.Puşkin, M.Yu.Lermontov gibi önde gelen yazarların sanatlarında romantizm, yalnızca yetkinleşmenin bir basamağı olarak kalmıştır. Bununla birlikte onlar kadar büyük iz bırakmayan O.İ.Senkovski, A.Marlinski-Bestujev, N.A.Durova, M.S.Jukova gibi sanatçılar romantizmin Rus edebiyatındaki tipik temsilcileri olarak kabul edilir. Yelena A.Gan da (1814-1842) bu sanatçılar arasında yer alır. Rus George Sand'ı olarak adlandırılan Gan “İdeal”, “Utballa”, “Celaleddin”, “Sosyetenin Yargısı” ve “Teofaniya Abbiaggio” gibi en çok tanınan öykülerini 1837-1840 yılları arasında kaleme almıştır. Gan, Rusya'nın güneyine yaptığı yolculuk sırasında Tatar kültürünün ve Kırım'ın doğasının üzerindeki etkisini “Celaleddin” öyküsüyle dile getirir. “Celaleddin” gerek geçmişe yönelik oluşu, gerek egzotik bir uzamın kullanılışı ve gerekse tüm olayların bir aşk öyküsünün çevresinde gelişmesi nedeniyle tipik bir romantik akım öyküsüdür. Öykü boyunca yazarın, o dönemde Rus toprakları üzerinde Doğu kültürünü temsil eden Tatarlara, onların yaşama bakış açılarına duyduğu hayranlığı gizlemediği görülür. Öykünün kahramanı Celaleddin Gan'ın Doğu kültürüne yaptığı bir övgü, kadın kahramanı Lyudmila ve onun içinde büyüdüğü, yaşadığı Rus soylu topluluğuysa bir serzeniştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER Gan, Durova, Jukova, romantizm, Kırım, Tatar kültürü, Celaleddin (Alındığı tarih 10 Ocak 2005) (Gözden geçirildiği tarih 10 Mart 2005) (Kabul edildiği tarih 30 Nisan 2005) (E-Yayın tarihi 23 Haziran 2005) Yazışma: Yazışma Adresi: E. Zeynep Günal, Doç.Dr., Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Rus Dili ve Edebiyatı AD , 06100 Sıhhiye, Ankara .TÜRKİYE. E-posta: liegeankara@hotmail.com .		Crimean Tatars in the Art of Jelena A. Gan E. ZEYNEP GÜNAL Ankara University, Faculty of Letters ABSTRACT Romanticism in Russian literature in the 19 th century was only a stage of the perfection in the works of A.S.Pushkin, M.Yu.Lermontov. But the writers like A. Marlinski-Bestujev, O.I. Senkovski, N.A. Durova, M.S. Jukova who were not considered as the brilliant writers, were the typical representatives of the romanticism in the Russian literature. Yelena A.Gan was also one of them. Gan, who was called Russian George Sand, wrote her most famous stories “Ideal”, “Utballa”, “Jelaledin”, “The Judgement of the Society” and “Teofaniya Abbiaggio” between 1837-1840 years. While she was travelling to the Crimea, the impressions that she obtained were embodied in “Jelaleddin”. “Jelaleddin” is a typical romantic story. In the storywriter does not hide her admiration for the Tatar culture and their point of view on life. In the image of Tatar prince Jelaleddin Gan praises east culture and in the image of the other heroine Ludmila and the society in which she grows up and lives reproaches her own culture. KEY WORDS Gan, Durova, Jukova, romanticism, Crimea, Tatar culture, Jelaleddin (Received January 10 2005) (Revised March 10 2005) (Accepted April 30 2005) (Published Online June 23 2005) Correspondence: Address for correspondence: E. Zeynep Günal, Assoc.Prof.Dr., Ankara University, Faculty of Letters, Department of Russian Language and Literature. 06100 Sıhhiye.Ankara . TÜRKİYE. E-posta: liegeankara@hotmail.com