Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (2005), 2/4:206-214 Telif Hakkı © 2005 Ankara Üniversitesi Mak. # 62		Journal of Modern Turkish Studies (2005), 2/4:206-214 Copyright © 2005 Ankara University Art. # 62
Baba mı, balbal mı yoksa bediz mi? ANIL YILMAZ Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ÖZET Göçer dönem Türk sanatı veya tarihi ile ilgilenen akademisyenlerin çoğu, maalesef ortak bir terminolojiye sahip değildir. Bu durum kendini Göktürk ve onların ardılı olan Kıpçakların bırakmış olduğu heykellerde açıkça gösterir. Bu heykeller 18. yüzyıldan itibaren kamennaya baba olarak isimlendirilmişler ve Runik harfli Göktürk yazısının çözülmesi ile birlikte, metinlerde geçen balbal kelimesi ile karıştırılmaya başlamışlardır. İki kelime arasında sadece etimolojik bir benzerliğin değil, aynı zamanda aynı mimari külliyenin elemanları olmaları sebebi ile, bu dönemi çalışan akademisyenler sıklıkla ve yanlışlıkla bahsedilen plastikleri baba veya balbal olarak ifade etmişlerdir. Makale, bu plastiklerin Göktürk döneminde nasıl isimlendirildiğini ve bugün nasıl isimlendirilmesi gerektiği yönünde bir fikir ileri sürmektedir. ANAHTAR SÖZCÜKLER Kamennaya baba, balbal, bediz, statue (Alındığı tarih 5 Eylül 2005) (Kabul edildiği tarih 15 Ekim 2005) (E-Yayın tarihi 27 Aralık 2005) Yazışma: Yazışma Adresi: Anıl Yılmaz, Dr., Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi, Prospekt Mira 56, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, 720042 Bişkek-Kırgızistan. E-posta: yilmazanil@yahoo.com Tel: ++ 996 312 552786/1131 . Faks: ++ 996 312 541931		Is it baba or balbal, or bediz? HÜSEYİN SALMAN Kırgızstan-Türkiye Manas University ABSTRACT Most of the scholars dealing with nomadic Turkic art and history do not pay much attention to the jargons of the period. This is particularly evident for naming the human shaped statues erected by the Gokturks and their descendant Kipchaks. These statues were named as kamennaya baba as early as 18 th century. After decoding the Runic inscriptions, the word of balbal confused those scholars who are interested in the period. The similarities between the two words are etymological and their being parts of the same architectural complex. Moreover, both terms have relations with humans in meaning. This article tries to examine how the Gokturks named those plastics and nowadays what word/s, balbal, bediz, statue, or Kamennaya baba, could be used to name the statues. KEY WORDS Kamennaja baba, balbal, bediz, statue (Received September 5 2005) (Accepted October 15 2005) (Published Online December 27 2005) Correspondence: Address for correspondence: Anıl Yılmaz, Dr., Kırgızstan-Türkiye Manas University, Prospekt Mira 56, Faculty of Science and Letters, Department of History, 720042 Bishkek-Kırgızstan. E-posta: yilmazanil@yahoo.com Tel: ++ 996 312 552786/1131 . Faks: ++ 996 312 541931