Modern Türklük Araştırmaları Dergisi/Journal of Modern Turkish Studies (2006), 3/1:89-102, Art.#9

Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (2006), 3/1:89-102
Telif Hakkı © 2006 Ankara Üniversitesi
Mak. #9
Journal of Modern Turkish Studies (2006), 3/1:89-102
Copyright © 2006 Ankara University
Art. #9

Ubeydu'llah Han'ın İki Eseri: Salavat-name Mesnevisi ve Gayret-name

TALİP YILDIRIM
Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Niğde

ÖZET

Doğu Türk edebiyatında mühim yeri olan Ubeydullah Han, şairleri, âlim ve sanatkârları korumakla kalmamış, kendisi de Doğu Türkçesi, Farsça, Arapça manzum ve mensur eserler meydana getirmiştir. Ubeydi veya Kul Ubeydi mahlâsıyla dinî-tasavvufî ve lâ-dinî konularında şiirler yazmıştır. Makale, Ramazan ayını öven Salavat-name ile gayretin faydalarını anlatan Gayret-name hakkındadır. Üzerinde çalıştığımız her iki metnin imlâ özellikleri Doğu Türk yazı dili imlâ özelliklerinden farklı değildir. Metinlerde konuların dinî olması nedeniyle basit bir dil kullanılmıştır. Çalışmada Salavat-name ve Gayret-name'nin transkripsiyonlu metinleri verilmiş, dil özellikleri ses ve şekil bilgisi başlıkları altında incelenerek metinlerin dizini oluşturulmuştur.

ANAHTAR SÖZCÜKLER

Ubeydullah Han, Salavat-name, Gayret-name, Doğu Türk edebiyatı, Doğu Türk yazı dili

(Alındığı tarih 3 Eylül 2004)
(Kabul edildiği tarih 30 Ocak 2005)
(E-Yayın tarihi 27 Mart 2006)

Yazışma:
Yazışma Adresi: Talip Yıldırım, Yrd.Doç.Dr., Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, 5110 Niğde - TÜRKİYE

E-posta: tyildirim@nigde.edu.tr

Two works of Ubeydullah Khan: Salavat-name and Gayret-name

TALİP YILDIRIM
Niğde University, Faculty of Education, Niğde

ABSTRACT

Ubeydullah Khan who has an important place in Eastern Turkish literature did not only defend poets, scholars and craftsmen but also created poems and prose works in Eastern Turkish, Persian and Arabic on his own. He wrote poems on religious mysticism and out of religion matters using Ubeydi or Qul Ubeydi nicknames. The article is about ä alavat-name, praising for Ramadan month, and also Gayret-name which is discussing the benefits of endeavour. The punctuation features of the two texts we are studying on are not different from those of the East Turkish writing language. Since the issues in the texts are religious,a simple language has been used. In this study the transcriptional texts of Salavat-name and Gayret-name has been presented and the order of the texts has been determined examining the language features under phonetic and shape titles.

KEY WORDS

Ubeydullah Khan, Salavat-name, Gayret-name, Eastern Turkish literature, Eastern Turkish literary language

(Received September 3 2004)
(Accepted January 30 2005)
(Published Online March 27 2006)

Correspondence:
Address for correspondence: Talip Yıldırım, Assoc.Prof.Dr., Nigde University, Faculty of Education, Department of Turkish Education, 5110 Niğde- TÜRKİYE.

E-mail: tyildirim@nigde@edu.tr


Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (2006), 3/1:89-102 Telif Hakkı © 2006 Ankara Üniversitesi Mak. #9		Journal of Modern Turkish Studies (2006), 3/1:89-102 Copyright © 2006 Ankara University Art. #9

Ubeydu'llah Han'ın İki Eseri: Salavat-name Mesnevisi ve Gayret-name TALİP YILDIRIM Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Niğde ÖZET Doğu Türk edebiyatında mühim yeri olan Ubeydullah Han, şairleri, âlim ve sanatkârları korumakla kalmamış, kendisi de Doğu Türkçesi, Farsça, Arapça manzum ve mensur eserler meydana getirmiştir. Ubeydi veya Kul Ubeydi mahlâsıyla dinî-tasavvufî ve lâ-dinî konularında şiirler yazmıştır. Makale, Ramazan ayını öven Salavat-name ile gayretin faydalarını anlatan Gayret-name hakkındadır. Üzerinde çalıştığımız her iki metnin imlâ özellikleri Doğu Türk yazı dili imlâ özelliklerinden farklı değildir. Metinlerde konuların dinî olması nedeniyle basit bir dil kullanılmıştır. Çalışmada Salavat-name ve Gayret-name'nin transkripsiyonlu metinleri verilmiş, dil özellikleri ses ve şekil bilgisi başlıkları altında incelenerek metinlerin dizini oluşturulmuştur. ANAHTAR SÖZCÜKLER Ubeydullah Han, Salavat-name, Gayret-name, Doğu Türk edebiyatı, Doğu Türk yazı dili (Alındığı tarih 3 Eylül 2004) (Kabul edildiği tarih 30 Ocak 2005) (E-Yayın tarihi 27 Mart 2006) Yazışma: Yazışma Adresi: Talip Yıldırım, Yrd.Doç.Dr., Niğde Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, 5110 Niğde - TÜRKİYE E-posta: tyildirim@nigde.edu.tr		Two works of Ubeydullah Khan: Salavat-name and Gayret-name TALİP YILDIRIM Niğde University, Faculty of Education, Niğde ABSTRACT Ubeydullah Khan who has an important place in Eastern Turkish literature did not only defend poets, scholars and craftsmen but also created poems and prose works in Eastern Turkish, Persian and Arabic on his own. He wrote poems on religious mysticism and out of religion matters using Ubeydi or Qul Ubeydi nicknames. The article is about ä alavat-name, praising for Ramadan month, and also Gayret-name which is discussing the benefits of endeavour. The punctuation features of the two texts we are studying on are not different from those of the East Turkish writing language. Since the issues in the texts are religious,a simple language has been used. In this study the transcriptional texts of Salavat-name and Gayret-name has been presented and the order of the texts has been determined examining the language features under phonetic and shape titles. KEY WORDS Ubeydullah Khan, Salavat-name, Gayret-name, Eastern Turkish literature, Eastern Turkish literary language (Received September 3 2004) (Accepted January 30 2005) (Published Online March 27 2006) Correspondence: Address for correspondence: Talip Yıldırım, Assoc.Prof.Dr., Nigde University, Faculty of Education, Department of Turkish Education, 5110 Niğde- TÜRKİYE. E-mail: tyildirim@nigde@edu.tr