|
|
||
| Modern Türklük Araştırmaları Dergisi
(2006), 3/2:157-164 Telif Hakkı © 2006 Ankara Üniversitesi Mak. #29 |
Journal of Modern Turkish Studies (2006), 3/2:157-165 Copyright © 2006 Ankara University Art. #29 |
|
|
|
||
|
Toros Yörüklerinin Dağlık Kültürü : Kültürel ve Ekonomik Yaklaşımlar SEZGİN ÖZDEN ERDOĞAN ATMIŞ ÖZET Bir kültür olarak göçer hayvancılık, Türk boylarının Anadolu'ya göç etmeye başladığı yıllardan günümüze kadar, özellikle Akdeniz bölgesinin dağlık alanlarında çeşitli Yörük ve Türkmen aşiretleri tarafından sürdürülen hem ekonomik hem de kültürel boyutu olan bir etkinlik olagelmiştir. Dağlara bağımlı olarak gelişen bu ekonomik etkinlik zamanla kendine özgü kültürü de geliştirmiştir. Yörükler esas olarak Toros dağları boyunca Batı Anadolu'dan Doğu Akdeniz Bölgesine kadar olan bölgede yaşarlar. Dağlara bağımlı olarak gelişen bu ekonomik etkinlik zamanla kendine özgü kültürü de geliştirmiştir. Bu kültürün bileşenleri dağlarda yapılan hayvancılıktan büyük oranda etkilenmiştir. Ancak hayvancılığın göçler nedeniyle azalması bu kültürün de zamanla yok olmaya yüz tutmasına neden olmuş ve iletişim araçlarının yayılmasıyla egemen kültürün etkisi altına girmiştir. Bu kültür geleneksel hayvancılıktan beslenen Yörük kültürüdür. Akdeniz Bölgesinde yapılan hayvancılık açısından göçerlik bir zorunluluktur. İklim ve topografya bunu zorunlu kılmaktadır. Bunun temel nedeni havaların ısınmasıyla alçak rakımlarda otların kuruması ancak yüksek rakımlarda yeşil ot bulunmasıdır. Yörüklere yönelik kırsal kalkınmayı gerçekleştirmeye yönelik genel strateji üretim sistemlerinin devamlılığını, kültürel ve doğal altyapıyı bozmadan yönetmek olmalıdır. Ancak bileşenlerden bazılarını veya tümünü dışlayıp sadece Yörük kültürünü temsil eden hayvancılık sisteminin dikkate alınması da yanlıştır. Bu çalışmada Yörük kültürünün dağlarla ilişkisi ve günümüzdeki durumu incelenmiştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER Akdeniz Bölgesi, Yörükler, Kültür, Türkiye (Alındığı tarih 17 Ocak 2006) Yazışma: Tel: +90 (376) 2122757 Fax: +90 (376) 2136983 E-mail: ozden@forestry.ankara.edu.tr
Erdoğan Atmış, Dr. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Orman Fakültesi, Bartın E-mail: doganatmis@hotmail.com
|
The Mountain-Based Culture of the Taurus Yörüks: Cultural and Economic Approaches SEZGİN ÖZDEN ERDOĞAN ATMIŞ ABSTRACT Nomadic stock-breeding has always been an activity with both economic and cultural aspects for the Yörük and Turkmen tribes living in the mountainous areas of the Mediterranean region of Anatolia from the initial immigration of Turkish clans to date. Yörüks who spread to many mountainous areas in Turkey have their own original culture. They originally lived along the Taurus Mountains, from the west part of Anatolia to the east Mediterranean region. The traditional highland stock-breeding is not popular anymore for the Yörüks. Migration is a must for stock-breeding in the Mediterranean region. Both the climate and topography require migration because of the fact that as the summer advances, grass dries at lower altitudes and remain green only at higher altitudes. As general strategy for development of rural areas, the production systems should be continued and the cultural and natural substructures should not be upset. On the other hand, it would be wrong to exclude some or all of the components and to focus on the traditional stock-breeding system of the Yörüks. For development of this traditional culture, some economic and social approach is recommended in this paper. KEY WORDS Mediterranean Region, Yörüks, Culture, Türkiye
Correspondence: Tel: +90 (376) 2122757 Fax: +90 (376) 2136983 E-mail: ozden@forestry.ankara.edu.tr
Erdoğan Atmış, Dr., Faculty of Forestry, Zonguldak Karaelmas University, Bartın, TURKEY E-mail: doganatmis@hotmail.com |
|
|
|
 |
|
