Modern Türklük Araştırmaları Dergisi (2007), 4/3:141-155
Telif Hakkı © 2007 Ankara Üniversitesi
Mak. # 46Journal of Modern Turkish Studies (2007), 4/3:141-155
Copyright © 2007 Ankara University
Art. # 46
Çağdaş Özbek Edebiyatında Ali Şir Nevayî
AYNUR ÖZ ÖZCAN
Ankara Üniversitesi (Ankara)
ÖZET
Türk dünyasının büyük üstadı, şairi, devlet adamı ve âlimı Ali Şir Nevayî, yaşadığı dönemde hak ettiği değeri gören ender şahsiyetlerden biridir. Çağdaş Özbek edebiyatında Taşmuhammed oğlı, Aybek, Nevayî tipini “Nevaiy” adlı romanda ve şiirde; İzzet Sultan ile Uygun ise birlikte “Alişer Nevaiy” adlı tiyatro eserinde yaratarak, büyük şairi genç nesillere tanıtıp Ali Şir Nevayî’nin yaratıcılığının kuşaktan kuşağa aktarılmasına vesile olmuşlardır. Romanda ve tiyatro eserinde Nevayî şair, âlim ve devlet adamı yönüyle işlenmiştir. Ayrıca tiyatro eserinde aşk acısıyla yanan, sevgilisinin verdiği ilhamla güzel şiirler yazan romantik âşık olarak da verilmiştir. Romanda ve tiyatro eserinde Nevayî, iyi bir devlet adamının bütün erdemlerini taşıyan devlet adamı, şiirin büyüsüyle bütün bir ömür geçiren şair olarak gösterilmiştir.. Sadece şiir değil, sanatın diğer dallarıyla yakından ilgilenen bir sanatçı, Türk dilinin büyük hamisi, bütün şairlerin bayraktarı, kalemiyle olduğu gibi gerektiğinde kılıcıyla da memleketi yekkalem eden bir devlet adamı, bilge bir vezir olarak çizilmiştir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Çağdaş Özbek edebiyatı, Ali Şir Nevayî, Aybek, Uygun, İzzet Sultanov
Alındığı tarih: 5 Nisan 2006
Yayına kabul edildiği tarih: 15 Haziran 2007
E-yayın tarihi: 2 Ekim 2007Yazışma:
Yazışma Adresi: Aynur Öz ÖZCAN, Yrd.Doç.Dr, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, Güney-doğu (Türkistan-Uygur) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları AD– 06100 Sıhhiye ANKARA / TÜRKİYE
E-posta: aynurozozcan@yahoo.com
Ali Şir Nevayi in Modern Özbek Literature
AYNUR ÖZ ÖZCAN
Ankara University (Ankara)
ABSTRACT
The great master, poet, statesman and scholar, Ali Şir Nevayi, is one of the distinguished person whom deserving worth of him was given to. In Contemporary Uzbek Literature, Taşmuhammed oğlı, Aybek, in his novel and poem called “Nevaiy”, Izzet Sultan and Uygun in drama called “Ali Şir Nevaiy”, introducing and presenting this great poet by creating Nevayi character in their works, have realized the successful transmission of creativeness of Ali Şir Nevayi to next generations. Nevayi has been studied in novel and drama in respect of poet, scholar and statesman aspects of him. Furthermore, in drama, he has been presented as a romantic lover who suffers from love pain drama, he has been presented as a statesman possessing of all virtue of good statesman and as a poet whose life is fully engaged with pleasant spell of a poem. He has been represented as a person who is not only interested in poem, but also interested in all the branches of art, great protector of Turkish language, master of all poets, a statesman and vizier who unified the country not only by his powerful pen but also whenever required with his sword.
KEY WORDS
Contemporary Uzbek literature, Ali Şir Nevayî, Aybek, İzzet Sultanov
Received April 5 2006
Accepted June 15 2007
Published Online October 2 2007
Correspondence:
Address for correspondence: Aynur Öz ÖZCAN, Assoc.Prof.Dr., Ankara University, Faculty of Letters, Department of Modern Turkish Dialects and Literature 06100. Sihhiye - Ankara. TURKIYE.
E-posta: aynurozozcan@yahoo.com