|
Bertalan Szemere (1812-1869) ve Utazás Keleten (Doğuda Yolculuk) Adlı Eseri
Yasemin ALTAYLI
Ankara
ÖZET
Tarih boyunca Macarlar birçok kez çeşitli vesilelerle Türk topraklarını ziyaret etmişler ve daha sonra bu ziyaretleri ile ilgili gözlem ve düşüncelerini dile getiren eserler vermişlerdir. Ülkemizi ziyaret eden önemli bazı Macar araştırmacı, görevli yahut seyyahların yaptıkları çalışmalarla ve eserleriyle kendi ülkelerine olduğu kadar ülkemiz tarihine, diline, kültürüne ve edebiyatına da hizmet ettiklerini görüyoruz. Macarların Türk topraklarına yaptıkları seyahatleri genel olarak üç ana başlık altında toplayabiliriz: Bilimsel, diplomatik ve kişisel seyahatler. Bertalan Szemere da ülkemizi diplomatik seyahatler kategorisinde ziyaret eden Macarlardan biridir. Ünlü Macar politikacısı ve yazarı Bertalan Szemere, 1848-1849 Macar Özgürlük Mücadelesi sırasında Macaristan tarihinin şekillenmesinde etkin bir rol oynamıştır. Kendisi bu dönemde Macar içişleri bakanlığı ve başbakanlığı gibi son derece önemli görevlerde bulunmuştur. Ancak Özgürlük Mücadelesi’nin kaybedilmesinin ardından o da pek çok Macar gibi ülkesini terk etmek ve uzun yıllar yurtdışında yaşamak zorunda kalmış, ancak 1865 yılında Macaristan’a dönebilmiştir. Bu süre içinde Bertalan Szemere İstanbul’da da kalmış; İstanbul’u ve buradaki hayatı yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Burada geçirdiği zamanı ve gördüklerini ise Utazás Keleten (Doğuda Yolculuk) adlı yapıtıyla ifade etmiştir. 19 bölümden oluşan eserinde Türk insanını, kültürünü, gelenek ve göreneklerini, aile yapısını, tarihini, mimarisini ve edebiyatını işlemiş, ayrıca siyasî ve dinî konulara da yer vermiştir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Szemere Bertalan, Doğuda Yolculuk, İstanbul, Macar seyyahlar.
Alındığı tarih: 5 Mayıs 2009
E-yayın tarihi: 31 Temmuz 2009
Yazışma: Dr., Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölümü, Hungaroloji Anabilim Dalı, Sıhhiye / Ankara.
E-posta: altayli@humanity.ankara.edu.tr
Bertalan Szemere (1812-1869) and His Work Utazás Keleten (Travelling in The East)
Yasemin ALTAYLI
Ankara
Throughout history, Hungarians had visited Turkish territory in many times and given many works. Some of Hungarian researchers, officials or travelers who had visited to our country, served not only their country also, served to our country’s language, history, culture and literature with their works. We can collect the visits of Hungarians to our country under three main headings: Scientific, diplomatic and personal travels. Bertalan Szemere was one of the Hungarians who visited to our country in a diplomatic way and showed his existence with his work.
Bertalan Szemere, who was famous Hungarian writer and politician, had played an active role in shaping the Hungarian History in the period of preparation of Hungarian Freedom Struggle between 1848 and 1849. During this period, he had made extremely important tasks like to be the Prime Minister and Minister of Interior Affairs. However, after loosing the freedom struggle, he had to leave his country and was forced to live in abroad for many years like many Hungarians, but he could return to Hungary in 1865.
Bertalan Szemere had been in Istanbul and had an opportunity to know about the life in Istanbul. He had expressed what he lived and saw in Istanbul, in his book, called Utazás Keleten (Travelling in the East). In his this work, which consisted of 19 chapters, he had discussed about Turkish people; culture, traditions, the family structure, history, architecture and literature of Turks and he had included political and religious subjects.
KEY WORDS
Szemere, Bertalan, Travelling in the East, Istanbul.
(Received May 5 2009)
(Published Online July 31 2009)
Correspondence:
Address for correspondence : Dr., Ankara University, Faculty of Letters, Department of West Languages and Literatures, Hungarlogy Sub-Department, Sıhhiye / Ankara.
E-posta: altayli@humanity.ankara.edu.tr
|
