Çıkış Giriş

ÖZET
Türk tarihinin farklı düşünüş ve arayışlara sahne olduğu bir dönemde ortaya çıkan fikir akımlarından biri olan Türkçülük, siyasî ve kültürel dönüşümlere bağlı olarak birçok farklı tanım, anlam ve içeriğe sahiptir. Bu farklılıkların oluşumunda ve topluma nüfuz etmesinde, Türkçü fikriyatın lokomotifi olan aydınların, gazete ve dergiler gibi farklı iletişim mecralarını kullanış biçimleri önemli bir rol oynamıştır. Bu bağlamda Tanrıdağ dergisi, yayınlandığı her iki dönemde de Türkiye’de ve dünyada derin izler bırakan siyasî ve sosyal düşünceler paralelinde Türkçü ideoloji etrafında şekillenen fikir ve tepkilere ev sahipliği yapmıştır. 1942 ve 1950-51 yılları arasında Türkçü neşriyatın dışavurumsal faaliyet alanlarından biri olan dergi, Türk tarih yazınında Türkçü neşriyata yöneltilecek soruların araştırma nesnesi konumundadır. Tanrıdağ dergisinin incelemesi, Cumhuriyet dönemi birey-toplum ilişkilerinde Türkçü aydınların inşa ettikleri ülkü ve bu ülküye ulaşma çabalarının ortak gayesini teşkil eden ideal Türk insanını yaratma hayalini ortaya çıkartmaya, aynı zamanda da bu aydınların var oluş mücadelesini anlamaya yardımcı olacaktır.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Tanrıdağ Dergisi, Türkçülük, Turancılık, Türk Milliyetçiliği, Irkçılık.

ABSTRACT
Emerged as a response to the period where Turkish history was in search for alternative streams of thought, Turkism has had varying definitions, meanings and substance with respect to political and cultural transformations. In the formation and diffusion of these differences into the society, the pioneering intellectuals of the Turkist thought have substantially made use of newspapers and journals. Tanrıdağ, in this context, became a prominent journal for both of its publishing dates, hosting different forms of political and social ideas based on the Turkist ideology. As a journal that manifested the Turkist literature between 1942 and 1950-51, it should be considered to be a subject of inquiry in Turkist studies. An analysis of Tanrıdağ journal would reveal the ideal Turk image that these Turkist intellectuals hoped to attain for the relationship between citizens and the society during the Republican era and would help understand the struggle for their existence.

KEY WORDS
Tanrıdağ Journal, Turkism, Turanism, Turkish Nationalism, Racism.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
1 Numaralı Komünist Düşmanı [Müstear] (1950) Maskeler Aşağı. Tanrıdağ, 4,4-7.
AKSANYAR N. BİÇER M. (2005) İkinci Dünya Savaşı Sürecinde Türkiye’de Basın-İktidar İlişkileri. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2, 187-200.
AKANSEL M.H. (1942a) Türk Irkının İstikbali Büyüktür. Tanrıdağ, 3, 4-7.
AKANSEL M. H. (1942b) Türklük ve Anadolu. Tanrıdağ, 14, 4-5.
AKANSEL M.H. (1942c) Türk Irkına Mahsus Bir Ruh Durumu ve Neticeleri. Tanrıdağ, 17, 6-7.
AKINCIOĞLU M. (1951) Bir Bayrak Altına. Tanrıdağ, 5, 7.
AKTÜRK Ş. (2006) Etnik Kategori ve Milliyetçilik. Doğu Batı Üç Aylık Düşünce Dergisi, 38, 23-53
ANDERSON B. (2007) Hayali Cemaatler. (İ. SAVAŞIR, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
ARMAĞAN M. (2001) (Der.) Milliyetçilik ve Tarihçiler. Tartışılan Sınırlar, Değişen Milliyetçilik içinde, (A. D. SMITH), İstanbul: Şehir Yayınları, ss.31-63.
ASİ [müstear] (1950a) Fıkra: On Beş Günde Bir. Tanrıdağ, 1, 7.
ASİ [müstear] (1950b) Çömezin İğneli Fıçısı. Tanrıdağ, 3, 6.
ASYA A. N. (1950) Komünizm. Tanrıdağ,1, 3.
AŞKUN V.C. (1951) Tanrıdağ Dergisinin Maskeli Yazarına Cevabım. Tanrıdağ, 5, 4-7.
ATABAY M. (2005) 2. Dünya Savaşı Sırasında Türkiye’de Milliyetçilik Akımları. İstanbul: Kaynak Yayınları.
ATSIZ H.N. (1950) Dışarıdan Gelmemiş Olan Tek Düşünce. Orkun, 2,3
ATSIZ  H. N. (1950) Türkçü Kimdir?. Orkun, 3,3.
ATSIZ H. N. (1950) Türkçülük Değişmez Bir Fikirdir, Orkun, 4.3
ATSIZ H. N. (1950) Ülküler Taaruzîdir. Orkun, 7, 3-5.
ATSIZ H. N. (1934) Yirminci Asırda Türk Meselesi II – Türk Irkı = Türk Milleti. Orhun, 9, 157-160.
ATSIZ H. N. (1997) İçimizdeki Şeytan, En Sinsi Tehlike, Hesap Böyle Verilir. İstanbul: İrfan Yayınevi.
AKŞİN S.(Der.) KOÇAK C., ÖZDEMİR H., BORATAV K., HİLAV S., KATOĞLU M.,
ÖDEKAN A. (2005) Türkiye Tarihi Çağdaş Türkiye 1908-1980. Cilt. 4: “Milli Şef” Dönemi’nin Sonu. İstanbul: Cem Yayınevi.
BAKİLER Y. B. (2010) 1944 – 1945 Irkçılık – Turancılık Davası’nda Sorgular Savunmalar, İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
BEZCİ B. (2005) Kant ve Hegel’in Felsefesinde Etik Anlayışı. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9, 49-62.
BİLİR C. (1950) Milli Eğitim Mevzuularındaki Tartışmalar Üzerine. Tanrıdağ, 3, 6-7.
BUHARALI N. (1942) Bir Yanlışın Düzeltilmesi. Tanrıdağ, 12,12-13.
CANSEVER F. (1950) Komünizm Karşısında Milliyetperver Müslüman Türklerin Durumu. Tanrıdağ, 3, 3.
ELİF A. KAYA E. (2010) Demokrat Parti Döneminde Basın-İktidar İlişkileri.  İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 39, 93-118.
ENGİN S. (1951) Demokrasi ve Komünizm Ahlakı. Tanrıdağ,5, 1-6.
ERALP A. (2001) (Der.) Uluslararası İlişkiler Disiplininin Oluşumu: İdealizm Realizm Tartışması Devlet, Sistem ve Kimlik: Uluslararası İlişkilerde Temel Yaklaşımlar,  (İ. DAĞI,
F. KEYMAN, N. POLAT, O. TANRISEVER, F. YALVAÇ, N. YURDUSEV), İstanbul: İletişim Yayınları, ss.57-88.
EROĞLU B. (2012)  İkinci Dünya Savaşı Dönemi (1939-1945) Türk Siyasetinin Köşe Yazıları Üzerinden İnşası: Cumhuriyet Gazetesi Örneği. e-Journal of NWSA-Humanities, Volume. 7, Number 2, April 2012, 93-116. http://www.newwsa.com/makale_detay.asp?d=2&makale_detay_id=2868&dergi_id=5&sayi_id=271# (01.02.2013).
FOUCAULT M. (2004) The Birth of Biopolitics: Lectures at the College de Frace 1978-1979. (M. SENELLART (Ed.), G. BURCHELL (Çev.), NewYork: Palgrave Macmillan.
GEORGEON F. (2009) Osmanlı-Türk Modernleşmesi (1900-1930). (A. BERKTAY, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
GÖĞEM Z. (1942) Irk Tayininde “Kan Grupları”nın Değeri – I. Tanrıdağ, 16, 11-13.
GÖNÜL M. (2011) Türk Düşünce ve Siyasi Hayatında Dr. Fethi Tevetoğlu, Ankara: Türk Ocağı Yayınları.
GUIBERNAU M. (1997) 20. Yüzyılda Ulusal Devlet ve Milliyetçilikler. (N.N. DOMANİÇ, Çev.). İstanbul: Sarmal Yayınları.
GÜL A. (2006) Nurettin Topçu’da Anadolculuk Düşüncesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
GÜRKAN N. (1998) Türkiye’de Demokrasiye Geçişte Basın 1945-1950. İstanbul: İletişim Yayınları.
HOBSBAWM E. J. (1995) Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991. London: Abacus.
HOBSBAWM E. J. (1993) 1780’den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik. (O. AKINHAY, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
İMER K. (1950) Anadolu Realitesi. Tanrıdağ, 3, 4-8.
İMER K. (1951) Türkçüler ve Düşmanları. Tanrıdağ, 5, 7.
(İmzasız) (1950) Ezeli Hakikatler. Tanrıdağ, 1, 4-8.
(İmzasız)  (1951)  İdealist Gençliği Vazifeye Davet Ediyoruz!. Tanrıdağ, 6, 1.
LIESEN L. T., WALSH M. (2011) The Competing Meanings of “Biopolitics” in Political Science: Biological and Post-modern Approaches to Politics. APSA Annual Meeting Paper. Eylül 2011, 1-30. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1902949 (13.05.2013).
KILIÇ S. (2012) Nazi Hükümetinin Türk Basını Hakkındaki Değerlendirmeleri (1935-1944). Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Akademik Yayını, 16, 49-64.
KONGAR E. (1977) Ne Şehit Oldu Ne Gazi. Cumhuriyet Gazetesi, 30 Haziran 1977, 3.
Matbuat Kanunu  (1931) Sayı 1881, TBMM Kanunlar Dergisi, Cilt.10, 08.08.1931, 365-378. http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc010/kanuntbmmc010/kanuntbmmc01001881.pdf (10.03.2013).
METİN C. (2005) Hümanizm, Demokrasi, Tercüme Faaliyeti ve Ders Kitapları (1940-1960). Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2, 157-170.
MİROĞLU C. (1942) Dile Saygı. Tanrıdağ, 14, 11-13.
MÜFTÜOĞLU M. (1950)  Rıza Nur ve Tanrıdağ. Tanrıdağ, 1,1.
NADİR N. (1951) Yandan Baskı. Cumhuriyet Gazetesi, 2 Ağustos 1951, 1.
NUR R. (1942a) Bildirge. Tanrıdağ, 1, 2.
NUR R. (1942b) Türk Nasyonalizmi. Tanrıdağ, 1, 4-6.
NUR R. (1942c) Türkçe’de Ecnebi Kelimeler. Tanrıdağ, 6, 3-6.
NUR R. (1942d) Artık Yeter. Tanrıdağ, 9, 1.
NUR R. (1942e) Türk Şiiri Hakkında Mütalaalar-Aruz. Tanrıdağ, 17, 3-5.
OZAR. O. (1951) Sinsi Düşman. Tanrıdağ, 5, 3.
ÖZTÜRKMEN Ö. (1950a) Kavgamız. Tanrıdağ, 1, 1-4.
ÖZTÜRKMEN Ö. (1950b) Ezilmelisiniz. Tanrıdağ, 4, 2.
PEHLİVANOĞLU Ş. Nesiller Karşısında Anadolu. Tanrıdağ, 2, 2-6.
SANÇAR N. (1942) Türk, Ordu ve Savaş. Tanrıdağ, 3, 8-9.
SANÇAR N. (1950) Moskofçulukla Savaşta Matbaa, Kitapçı ve Bâyilere Düşen Vazife, Tanrıdağ, 3, 4-8.
TANRIDAĞ (1950) İç Yüzile A.H. Başar. Tanrıdağ, 4, 5-8.
TEVETOĞLU F. (1942) Türkçü Görüşüyle: Evlenmek İşi. Tanrıdağ, 8, 12-13.
TEVETOĞLU F. (1950a). Millî Davalarımız. Tanrıdağ, 2, 1.
TEVETOĞLU F. (1950b) Dil Davamız. Tanrıdağ, 4, 3.
TEVETOĞLU F. (1951) Din Davamız. Tanrıdağ, 5, 3.
TEVETOĞLU F. (1990) Türkçü Dergiler XII Tanrıdağ. Türk Kültürü. Cilt.XXVII, 321, 24-31
TOPÇU N. (1950) Millet ve Milliyet. Tanrıdağ, 1, 3-8.
TUNÇER S. (1942) Milliyetçiliğimiz Nasıl Olmalıdır?. Tanrıdağ, 10, 9-10.
TÜRKKAN R.O. (1950)  Irkçılık Kin Esasına Dayanmaz. Tanrıdağ, 2, 4-7.
UNANER (1942a) İnsanlık Sendeliyor. Tanrıdağ, 2, 8-9.
UNANER (1942b) Olaylar Karşısında Durumumuz. Tanrıdağ, 4, 10-12.
UNANER (1942c) Maarif ve Matbuat. Tanrıdağ,13, 7.
UNANER (1942d) Bir Anket Münasebetiyle. Tanrıdağ, 14, 8-9.
YILDIZ N. (1996) Demokrat Parti İktidarı (1950-1960).  Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt.51, 1, 481-505.
İLERİ R. N. (2006) “İfşa Ediyorum” Türkiye’de Komünizm ve Irkçılık: Kırklı Yıllar, Cilt.5, İstanbul: Tüstav Yayınları.
MAZOWER M. (1999) Dark Continent: Europe’s Twentieth Century. London: Penguin Books.
NUR R. (1967) Hayat ve Hatıratım, Cilt.1. İstanbul: Altındağ Yayınevi.
OKUDAN İ. (2006) Millî Eğitim Bakanı Tevfik İleri, Ankara: Türk Ocağı Yayınları.
ÖĞÜN S.S. (2000) Mukayeseli Sosyal Teori ve Tarih Bağlamında Milliyetçilik. İstanbul: Alfa Yayınları.
ÖZKIRIMLI (2008) Milliyetçilik Kuramları Eleştirel Bir Bakış. Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
SEFERCİOĞLU N. (2009) 3 Mayıs 1944 ve Türkçülük Dâvâsı. Ankara: Türk Ocakları Yayınları.
SMITH A.D. (1999) Milli Kimlik. (B.S. Şener, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
SMITH A.D. (2002) Ulusların Etnik Kökeni, Ankara: Dost Yayınları.
TANRISEVER (2001) Yöntem Sorunu Gelenekselcilik-Davranışsalcılık Tartışması. Devlet, Sistem ve Kimlik: Uluslararası İlişkilerde Temel Yaklaşımlar içinde, (İ. DAĞI, A. ERALP, F. KEYMAN, N. POLAT, F. YALVAÇ, N. YURDUSEV), İstanbul: İletişim Yayınları. ss.89.129.
TOPÇU Ü. B. (2010) Büyük Bir Türk Destanı Yazma Fikri Etrafında. Milli Folklor Üç Aylık Uluslararası Kültür Araştırmaları Dergisi. Cilt.11, Sayı 85, Bahar 2010, 101-111. http://www.millifolklor.com/tr/sayfalar/85/12_.pdf
TOPUZ H. (1973) 100 Soruda Türk Basın Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınları.
ÜLKEN H. Z. (2001) Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi. İstanbul: Ülken Yayınları.