| |
ÖZET
Habib Bektaş’ın 1983 yılında yayınlanan Kapıkule Nerde adlı öykü kitabı, Almanya’ya göçe ve Almanya’daki Türklerin yaşamına dair edebî yapıtlardan biridir. Kapıkule Nerde, hem bireysel hem de toplumsal çerçevede Türklerin Almanya’ya göç serüveninden ve birinci kuşak Türklerin Almanya yaşamından gerçekçi fotoğraflar sunar. Almanya’ya göçe dair tarihsel gerçekliğin, ‘ötekilik’ olgusu bağlamında Kapıkule Nerde’ye çeşitli yönleriyle yansıdığını görmekteyiz. Milli Maç, Bedel, Yıkım, Almanya Dedikleri gibi öyküler, göç sonrası süreçte ‘ötekiler’in; birinci kuşak Türklerin karşı karşıya kaldıkları Almanya gerçeğinin kurmaca dünyadaki yansımalarıdır. Çalışmanın amacı; Almanya’ya göçün, birinci kuşak Türklerin yaşamının ve Türkler için sosyolojik bir olgu olan ‘ötekilik’in, Kapıkule Nerde adlı öykü kitabına yansımalarını incelemektir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Habib Bektaş, Kapıkule Nerde, Almanya'ya Türk göçü, öteki, ötekilik, Almanya'da birinci kuşak Türkler.
ABSTRACT
Habib Bektaş’s story book Kapıkule Nerde (Where is Kapıkule), published in 1983, is one of the literary works focusing on the Turkish migration to Germany and life of the Turks in Germany. The Kapıkule Nerde presents realistic scenes from the Turkish migration to Germany and first generation of emigrant Turks’ experiences through both individual and social frames. It is seen in the Kapıkule Nerde that the historical reality of Turks’ migration to Germany reflected in coherence with the different aspects of 'otherness' phenomenon. The stories such Milli Maç (The National Match) Bedel (The Cost), Yıkım (The Destruction), Almanya Dedikleri (So They Say Germany) are reflections from the “German Reality” that “the others”, first generation Turks faced after migration, to the fictional world. The aim of the article is analyzing the reflections of migration, first generation Turks’ life and “the otherness”, one of the sociological phenomena of Turks, to the story book titled Kapıkule Nerde.
KEY WORDS
Habib Bektaş, Kapıkule Nerde (Where is Kapıkule), Turkish emigration to Germany, migration, the other, otherness, first generation Turks in Germany.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
ADELSON L. A. (1997) Migrants’ Literature or German Literature? Torkan’s Tufan: Brief an einen islamischen Bruder. Writing New Identities: Gender, Nation and Immigration in Contemporary Europe, Eds. G. BRINKLER-GABLER and S. SMITH, 216-229, Mineapolis: University of Minnesota Press.
ADELSON L. A. (2005) The Turkish Turn in Contemporary German Literature. New York: Palgrave Macmillan.
AKDEMİR M. (2006) Küreselleşme Sorunu “Ötekilik” ve “Karşı-Ötekilik”. Kaygı, 7, 50-57.
AKTÜRK A. (2009) Interkulturelles Lernen im Deutschunterricht: Vorschläge zur Didaktisierung türkischer Migrantenliteratur. Hamburg: IGEL Verlag.
ANDEREGGEN A. (1986) The Turkish ‘Lumpenproletariat’: West Germany’s Industrial Reserve Army. German Life and Letters, 39 (4), 314-321.
AYÇİÇEK İ. M. (1994) Merhaba’ya Merhaba, Siz Hangi Kuşaktansınız. Bizim Almanya: “Yabancı Sorunu” Üzerine Merhaba Gazetesi’nden Derleme, ss. 32-34, Ulm: Merhaba Yayınları.
BEKTAŞ H. (1983) Kapıkule Nerde. İstanbul: Derinlik Yayınları.
CHAMBERS I. (1994) Migrancy, Culture, Identity. London&New York: Routledge.
COHEN A. P. (1999) Topluluğun Simgesel Kuruluşu. Çev. M. KÜÇÜK. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
DALE G. (1999) Germany: Nation and Immigration. The European Union and Migrant Labour, Eds. G. DALE and M. COLE, 113-146, Oxford&New York: Berg.
FISCHER S., M. McGOWAN (1996) From Pappkoffer to Pluralism: on the Development of Migrant Writing in the German Federal Republic. Turkish Culture in German Society Today, Eds.D. HORROCKS and E. KOLISNKY, 1-22, New York: Berghahn Books.
GÜVENÇ B. (1998) Türkiye’de ve Almanya’da Türk Olmak. Wast ist ein Deutscher? Wast ist ein Türke? Alman Olmak Nedir? Türk Olmak Nedir? Deutsch-Türkisches Symposium 1997 (Türk-Alman Sempozyumu 1997), 440-445, Hamburg: Körber-Stiftung.
KARADUMAN S. (2010) Modernizmden Postmodernizme Kimliğin Yapısal Dönüşümü. Journal of Yaşar University, 17(5), 2886‐2899.
KAYA A. (2000) ‘Sicher in Kreuzberg’ Berlin’deki Küçük İstanbul: Diyasporada Kimliğin Oluşumu. İstanbul: Büke Yayınları.
KELEŞ R. (1976) Invesment by Turkish Migrants in Real Estate. Turkish Workers in Europe 1960-1975, Ed. N. UNAT-ABADAN, 169-178, Leiden: E. J. Brill.
KIRAN (EZİLER) A., Z. KIRAN (2003) Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
KURUYAZICI N. (2001) Almanya’da Oluşan Yeni Bir Yazının Tartışılması. Gurbeti Vatan Edenler: Almanca Yazan Almanyalı Türkler, Eds. M. KARAKUŞ ve N. KURUYAZICI, 3-33, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
LAWRENCE M. F. (2002) Yatay Toplum. Çev. A. FETHİ. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
POHLMEIER I. (2006) Türkische Frauenfiguren in der deutschsprachigen Migrationsliteratur seit 1980. Norderstedt: GRIN Verlag.
POLAT T. (1992) ‘Ötekiler’ Anlatıyor. Hürriyet Gösteri, 144, 12-13.
RIST R. C. (1978) The Guestworkers of Germany. Society, 15 (5), 81-90.
SCHÖNWALDER K. (2006) West German Society and Foreigners in the 1960s. Coping with The Nazi Past: West German Debates on Nazism and Generational Conflict, 1955-1975, Eds. P. GASSERT and A. E. STEINWESS, 113-127, New York: Berghahn Books.
STIKSRUD A. (1994) Jugend im Generationen-Kontext: Sozial- und entwicklungspsychologische Perspektiven. Opladen: Westdeutscher Verlag.
ŞEN F. (1994) Tüm Almanya’ya Merhaba (Önsöz). Bizim Almanya: “Yabancı Sorunu” Üzerine Merhaba Gazetesi’nden Derleme , 9-11, Ulm: Merhaba Yayınları.
ŞENGÜL A. (2007) Edebiyatta Ötekilik Meselesi ve Türk Edebiyatında Öteki. Karadeniz Araştırmaları, 15, 97-116.
TEKİN M. (2004) Roman Sanatı 1: Romanın Unsurları. İstanbul: Ötüken Yayınları.
TURAN K. (1997) Almanya’da Türk Olmak. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.
TURAN M. (Haz.) (2009) Kültür ve Edebiyatta Göç ve Göçmenlik: 4-8 Mayıs 2009 Hamburg-Almanya, XVI. Uluslararası KIBATEK Edebiyat Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara: KIBATEK.
VETETO-CONRAD M. (1996) Finding a Voice: Identity and the Works of German-Language Turkish Writers in the Federal Republic of Germany to 1990. American University Studies: Series III Comparative Literature, Vol. 48, New York: Peter Lang Publishing.
http://www.habibbektas.com/about.htm (10.01.2010).
http://www.daplatform.com/images/otekilesme%20ve%20islevleri.pdf (19.03.2011). Özçalık S. (2011) Ötekileşme ve İşlevleri
.
Yazışma / Correspondence:
Ahmet Demir,
Yrd.Doç.Dr.,
Başkent Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü, 06930 Bağlıca/Ankara.
E-posta: ademir@baskent.edu.tr
Tel: 0 312 234 10 10 / 1153 Faks: 0 312 234 11 74
Alındığı Tarih/Received January/Ocak 31 2011
|
|
.
|
