| |
ÖZET
Etnografya malzemeleri ve müze koleksiyonları, Kuzey-Batı Başkurtlarında kumaşları nakışlı resimlerle kaplama tekniğinin çok gelişmiş olmasına ifade etmektedir. Bu grup Başkurtlarında havluları tambur dikişi ve onun değişik şekilleriyle süslemek orijinal ve özgün bir şeydir. Bu grup Başkurtlarında nakış sanatı, başka grup Başkurtlarındaki gibi eşyaları yapma ve süsleme usullerini kullanarak, eski teknik usul ve motiflerini yeni bir şekle sokarak ve yeni teknik usul ve motiflerle zenginleşerek gelişmiştir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Başkurtlar, nakış, tambur, havlu, desen, motif, gelenek, yenilikler.
ABSTRACT
Ethnographic material and museum collections testify to highly developed technology of the artistic ornamentation of fabric of the north-western Bashkirs. Decoration of towels by means of chain sewing and its variants of the investigated group of the Bashkirs is an original and peculiar phenomenon. At first embroidery skill of the mentioned group of the Bashkirs had equal with maternal ethnos manner of making and decoration of the articles. Then it began to develop changing old and using new technologic means and motives.
KEY WORDS
Bashkirs, embroidery, chain sewing, towel, ornament, traditions, novations.
.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
ANTİPİNA K.İ. (1962) Osobennosti materialnoy kulturı i prikladnogo iskusstva yujnıh kirgizov. Frunze.
BİKBULATOV N.V. (1964) Vışivka. Avijanskaya S.A., Bikbulatov N.V., Kuzeyev R.G. Dekorativno-prikladnoye iskusstvo başkir. Ufa.
BİKBULATOV N.V. (1979) Vışivka. Kuzeyev R.G., Bikbulatov N.V., Şitova S.N. Dekorativnoye tvorçestvo başkirskogo naroda. Ufa.
BİKBULATOV N.V. (1960) Polevoy dnevnik M-90/B, 1960. No: 1, s. 40, 80; M-46/B, 1960, 82; M-47/B., 70.
DAVLETŞİNA Z.M. (2008). Ornamentirovannıyı polotensa v traditsionnom bıtu i obryadah. Başkirı-gayninsı Permskogo kraya: istoriya, etnografiya, antropologiya, etnogenomika. Ufa.
LUBO-LESNİÇENKO Y. (1961) Drevniye kitayskiye şelkovıyı tkani i vışivki V v. do n.e. – III v. n.e. v Sobranii Gosudarstvennogo Ermitaja. Katalog. Leningrad.
MASLOVA G.S. (1978) Ornament russkoy narodnoy vışivki kak istoriko-etnografiçeskiy istoçnik. Moskova.
OJEGOV S.İ. (2005) Slovar russkogo yazıka. Moskova.
Yazarın Saha Malzemesi: 1999 yılı – Başkurdistan Cumhuriyeti Baltaç ve Yanavıl ilçeleri; 2001 yılı – S.-Petersburg, Rusya Etnografya Müzesi, Pertm bölgesinin Bardım ilçesi, BC Teteşle ve Boray ilçeleri, 2003 yılı – BC Dörtüylü ilçesi, 2004 yılı – Orenburg bölgesi, 2005 yılı – Orenburg bölgesi: 2008 yılı – Orenburg bölgesi, BC Yeyensura ve Haybulla ilçeleri, 2009 yılı – BC Krasnokama, Kaltası, Askın ve Uçalı ilçeleri.
RUDENKO S. İ. (2006) Başkirı: İstoriko-etnografiçeskiye oçerki. Ufa.
ÇEPELEVETSKAYA G.L. (1968). Vışivka. Narodnoye dekorativno-prikladnoye iskusstvo kirgizov. Trudı Kirgizskoy arheologo-etnografiçeskoy ekspeditsii. T. V. Moskova.
ŞİTOVA S.N. (2006). Narodnoye iskusstvo: voyloki, kovrı i tkani u yujnıh başkir (Etnografiçeskiye oçerki). Ufa.
.
Yazışma / Correspondence:
Zile M. DAVLETŞİNA
Tarih ilimleri adayı, Rusya Bilimler Akademisi Ufa Bilim Merkezi, Tarih, Dil ve Edebiyat Enstitüsü Etnoloji Bölümü üst ilmi görevlisi.
Adres: 450054, Rossiya/Bashkortostan, g. Ufa, pr. Oktyabrya, d. 71, İnstitut istorii, yazıka i literaturı UNTs RAN,
E-posta: dazimi@mail.ru
Alındığı Tarih/Received July 5 2010
|
|
.
. |
