ÖZET
18. yüzyıl Türkmen Türkçesi’nde geçen fikir deryası, akıl gemisi, gönül aynası, söz pazarı, iman eseri, görür göz… gibi milli düşünce yapısıyla ilgili birçok deyimler ve bunlarla ilgili kavramlara rastlamaktayız. Bu makalede Türkmen Türkçesindeki KÖNÜL / GÖNÜL kavramının çok sayıdaki çeşitleri insanoğlunun kendi dünyası ile birleştiren MENLER üçgeni (iç dünya, dış dünya ve dil dünyası) açısından incelenmiştir.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Türkmen, gönül kavramı, deyim, metafor, idrak, anlama, anlatma.  

ABSTRACT
There are fikir deryası, akıl gemisi, gönül aynası, söz pazarı, iman eseri, görür göz…such idioms in Turkmen Turkish in 18. Century about national thought structure and other consepts like this. In this article, several types of KÖNÜL / GÖNÜL concept is analysed point of “MEN” triangle view (state of mind (internal world), external world and language world).

KEY WORDS
Turkmen, the concept of “gonul”, concept, idiom, metaphor, cognition, perception, expression.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
Akbudak, Y. ( 2008), Nedim’in Şiirlerinde Aşkı Besleyen İki Kavram. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:18, Yıl: 2008, İstanbul.  
Aksan, D. (1987), Türkçenin Gücü. Ankara.
Aksan, D. (2006), Türkçenin Söz Varlığı. Ankara.
Avaganova, Z.A. (2007), Nasional’nıy harakter kak ob’yekt sosial’no-filosofskogo analiza (na primere tadjikskoy nasii), Duşanbe.
Bitokova, S. H. (2009), Paradigmal’nost’ metaforı kak kognitivnogo mehanizma (na materiale kabardinskogo, russkogo i angliyskogo yazıkov). Nal’çik.
Bobrışeva, L.K. (2009), Frazeologizmı kak nasional’no-kulturnaya ekzistensional’naya kartina mira (na materiale russkogo i adigeyskogo yazıka). Maykop.
Buyanova L. Y. (2002), Konsept “duşa” kak osnova russkoy mental’nosti: osobennosti reçevoy realizasii. KULTURA, ? 2 /80/, Kuban.
Çınar, B. (2007) “Mevlâna’nın Eserlerinde “Can ve Gönül” Kavramları” SÜMAM Yayınları: 1 / Bildiriler Serisi: Türk Kültürü, Edebiyatı ve Sanatında Mevlâna ve Mevlevîlik – Bildiriler / ss. 229-239
Erdem, M. (2003), Türkmen Türkçesinde Metaforlar. Ankara: KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı Yayınları.
Erdem, M. (2009), Modern Oğuz Türkçesi Söz Varlığı. Türkiye, Azerbaycan ve Türkmen Standart Türleri Esasında, Ankara: Grafiker Yayınları.
Gorodeçkaya, L. A. (2007), Lingvjkul’turnaya komponenentnost’ liçnosti kak kulturologiçeskaya problema. Moskva.
Gureviç, T. M. (2006), Lingvokul’turologiçeskiy analiz konçeptosferı ÇELOVEK v yaponskoy yazıkovoy kartine mira. Moskva.
İvanova, T.V. (2002), Mental’nost’, kul’tura, iskusstvo. Obşestvennıye nauki i sovremennost’. ? 6, s.168-177.
Kolesnikova, V.V. (2008), Hudojestvennıy konsept “duşa” i yego yazıkovaya reprezentasiya(na materiale proizvedeniy B. Pasternaka). Krasnodar.
Kornilov, O. A. (2000), Yazıkovıye karinı mira kak otrajeniya nasional’nıh mentalitetov.(dokt. diss. kul’tur.). Moskva.
Kovşova, M. L. (2009), Semantika i pragmatika frazeologizmov (lingokul’turologiçeskiy aspekt). Moskva. 
Meredov, A., Ahallı, S. (1988), Türkmen klassıkı edebiyatının sözlügi. Aşgabat.
Morozova, T. A. (2008), Konseptsfera çveta v kitayskoy yazıkovoy kartine mira. Kemerovo.
Nazarova, Y. D. (2009), Gender adresata kak pragmatiçeskiy faktor kommunikasii. Moskva.
Nepesov, G. (1983),  Metafora çeper dilin möhüm serişdesidir. Aşgabat.
Polejayev, D. V. (2009), Russkiy mentalitet: sosial’no-filosofckogo analiza. Volgograd.
Sarançyova, N. V. (2007), Simvol kak sosiokul’turnıy fenomen. Volgograd.
Vaniyeva, O.A. (2005), Frazeologiçeskiye yedinisı bibleyskogo proishojdeniya s konseptamı “duşa /duh” i “serdçe” v kaçestve opornogo slova v russkom, angliyskom i osetimskom yazıkah. Sopostovitel’noye issledovaniye na materiale Novogo Zaveta Biblii. Vladikavkaz.
Vasil’kova, Y. V. (2008), Kul’turologiçeskiye aspektı funksionirovaniya yazıkovoy kartinı mira. Nijnevartovsk.

.