ÖZET
Çuvaş Türkçesinde tăr- fiili geniş bir anlam alanına sahiptir. Ayrıca farklı dilbilgisel işlevleri de olan tăr- fiili kopula olarak, şimdiki zaman işaretleyicisi olarak ve süreklilik bildiren bir tasvir fiili olarak da kullanılmaktadır. Bu makalede Çuvaş Türkçesindeki tăr- fiili dilbilgiselleşme süreci temelinde değerlendirilecek, tăr- fiililnin yardımcı fiilleşmesi ve kopulalaşması incelenecektir.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Çuvaş Türkçesi, dilbilgiselleşme, yardımcı fiilleşme, kopula, şimdiki zaman, süreklilik fiili.

ABSTRACT
In Chuvash Turkish, tăr- verb has a wide semantic field. Additionally, which has the different grammatical functions tăr- verb, is used as a copula, present continuous tense marker and as a descriptive verb that informing durative aspect. In this article tăr- verb in the Chuvash Turkish, will be interpreted in the process of grammaticalization, and then it will be studied auxiliation and copularization of tăr- verb.

KEY WORDS
Chuvash Turkish, grammaticalization, auxiliation, copula, present continuous tense, durative aspect.

ESER KISALTMALARI
AÇ.       Aça Çuhnehi (Marhvi t. (2003) Aça Çuhnehi, Şupaşkar: Çăvaş Kĕnĕke İzdatelstvi)
ÇSK.    Çăvaş Sămahĕsen Keneki (Aşmarin N. İ. (1937) Slovar Çuvaşskogo Yazıka. Çeboksarı:
............Çuvaşskogo Gosudarstvennoe İzdatel'stvo.
OİÇS.   Opıt İssledovaniya Çuvaşskogo Sintaksisa (Aşmarin N. İ. (1923) Opıt İssledovaniya
............Çuvaşskogo Sintaksisa (Cilt II). Simbirsk: Poligrafsetsii S.N.H.)
UH.      Ukah Hurăni (Skvortsov y. (1993). Ukah Hurănĕ, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke İzdatelstvi).
VTŞ.    Vut Tăvallă ulsem (Orlov G. (2004) Vut Tăvallă ulsem, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke
............İzdatelstvi)
VYV.    Vată Yımra Vilĕmĕ (Kazanov a. (2005) Vată Yămra Vilĕmĕ, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke
............İzdatelstvi)
YŞP.    Yumanlıhra Şapla Pulnă (Agakov  L. (1993) Yumanlăhra apla Pulnă, Şupaşkar: Çăvaş
............Kĕneke İzdatelstvi)


KAYNAKLAR
Agakov  L. (1993) Yumanlăhra apla Pulnă, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke İzdatelstvi.
Aşmarin N. İ. (1898) Materialı Dlya İzsledovaniya Çuvaşskago Yazıka. Kazan: İmparatorskago Universiteta.
Aşmarin N. İ. (1923) Opıt İssledovaniya Çuvaşskogo Sintaksisa (Cilt II). Simbirsk: Poligrafsetsii S.N.H.
Aşmarin N. İ. (1937) Slovar Çuvaşskogo Yazıka. Çeboksarı: Çuvaşskogo Gosudarstvennoe İzdatel'stvo.
Bayram B. (2007) Çuvaş Türkçesi-Türkiye Türkçesi Sözlük. Konya: Tablet Yayınları.
Banguoğlu T. (2004) Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu.
Budenz J. (1862) Csuvas Közlések és Tanulmanyok II. Nyelvtudomanyi Közlemenyek , 353-433.
Budenz J. (1863) Reguly csuvas példamondatai. Nyelvtudomanyi Közlemenyek , II, 189-280.
Campbell L. (2006) Historical Linguistics. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
Crystal D. (2008) A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Blackwell Publishing.
Demirci K. (2008) Dilbilgiselleşme Üzerine Bir İnceleme, Bilig, S. 45, 131-146.
Durmuş O. (2009) Çuvaşçanın Morfolojisi. Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Erdal M. (2004) A Grammar of Old Turkic. Leiden: Brill.
Ergin M. (1999) Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak.
Fedotov M. R. (1986) Çuvaşskiy Yazık v Sem'ye Altayskih Yazıkov (Cilt III). Çeboksarı: Çuvaşskoe Knijnoe İzdatel'stvo.
Fedotov M. R. (1996) Etimologiçeskiy Slovar’ Çuvaşskogo Yazıka, I-II. Çeboksarı: Çuvaşskiy Gosudarstvenniy İnstitut Gumanitarnıh Nauk.
Fortson IV, B. W. (2003) An Approach to Semantic Change. B. D. Joseph, & R. D. Janda içinde, The Handbook of Historical Linguistics (s. 648-666). Cornwall: Blackwell Publishing.
Gabaın A. V. (2009). Annemari von Gabain: Türkoloji Makaleleri. (Y. Gedikli, Dü.) İstanbul: Bilgeoğuz.
Gabaın A. V. (2007) Eski Türkçenin Grameri. Ankara: TDK.
Gökçe, F. (2007) Oğuz Türkçesinde Fiil Birleşmeleri Tarihsel Karşılaştırmalı Bir İnceleme Denemesi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Gökçe, F. (2007) Eski Türkçe {-GAlIr / -KAlIr}Eki Üzerine, Türk Bilig, S. 14, 97-115.
Gökçe H. (2010) Başkurt Türkçesinde Gramatikalleşme Örnekleri Üzerine, Türkoloji Degisi, C. 17, S. 1, 83-104
Haspelmath M. (1999) Why is Grammaticalization Irreversible. Linguistics , 37 (6), 1043-1068.
Heıne B. (1993) Auxiliaries: Cognitive Forces and Grammaticalization. New York: Oxford University Press.
Heıne B., & T. Kuteva (2004) World Lexicon of Grammaticalizaiton. Cambridge: Cambridge University Press.
Hock H. H. (1991) Principles of Historical Linguistics. Berlin: Mouton de Gruyter.
Hopper P. J., & Traugott, E. C. (2003) Grammaticalization. Cambridge: Cambridge University Press.
Kazanov a. (2005) Vată Yămra Vilĕmĕ, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke İzdatelstvi.
Korkmaz Z. (2009) Türkiye Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu.
Kuteva T. (2001) Auxiliation: An Enquiry into the Nature of Grammaticalization. New York: Oxford University Press.
Lehmann C. (2002) Thoughts on Grammaticalization. Arbeitspapiere des Seminars für Sprachwissenschaft der Universität Erfurt, Second Revesed Edition, Erfurt. (15 Mayıs 2011, http://files.professorivo.webnode.pt/200000047-800fd8a61f/Thoughts%20on%20grammaticalization.pdf)
Levitskaya L. S. (1976) İstoriçeskaya Morfologiya Çuvaşskogo Yazıka. Moskva: İzdatelstvo Nauka.
Marhvi t. (2003) Aça Çuhnehi, Şupaşkar: Çăvaş Kĕnĕke İzdatelstvi.
McMahon A. M. (1994) Understanding Language Change. Cambridge: Cambridge University Press.
Orlov G. (2004) Vut Tăvallă ulsem, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke İzdatelstvi.
Pavlov İ. P. (1953) Deyepriçastiya v Çuvaşskom Yazıke i İh Sintaksiçeskiye Funktsii. Moskva: Avtoreferat Dissertatsi, İnstitut Yazıkoznaniya Akademii Nauk SSSR.
Pavlov İ. P. (1965) Halhi Çăvaş Literatură Çelhi Morfologi. Şupaşkar: Çăvaş ASSR Keneke İzdatelstvi.
Psaltir (1858) Kniga Hvalenıy ili Psaltir na Çuvaşskiy Yazık. Kazan: Universitetskaya Tipografiya.
Pustet R. (2005) Copulas Universals in the Categorization of the Lexicon. New York: Oxford University Press.
Serebrennikov B. A., Gadjiyeva, N. Z. (1979) Sravnitel'no İstoriçeskaya Grammatika Tyurkskih Yazıkov. Baku: Maarif.
Sergeyev L. P. (2003) Çăvaş Çĕlhĕn Pirvayhi Grammatikisem. Şupaşkar: İ. Ya. Yakovlev Yaçĕllĕ Çăvaş Patşalăh Pedagogika Universiteçĕ.
Sergeyev L. P. (2004) XVIII. Ĕmĕrti Çăvaş ırulăhĕn Palăkĕsem. Şupaşkar: İ. Ya. Yakovlev Yaçĕllĕ Çăvaş Patşalăh Pedagogika Universiteçĕ.
Sirotkin M. Y. (1961) Çuvaşsko-Russkiy Slovar. Moskva: Gosudartvennoe İzdatel'stvo İnostrannıh i Hatsional'nıh Slovarey.
Skvortsov M. İ. (1985) Çavaşla - Vırasla Slovar'. Moskva: Russkiy Yazık.
Skvortsov y. (1993). Ukah Hurănĕ, Şupaşkar: Çăvaş Kĕneke İzdatelstvi.
Soçineniya Prinadlejaşiye K Grammatike Çuvaşskogo Yazıka (1765), Sankt-Peterburg: İmperatorskago Akademiya Nauk.
Şçerbak A. M. (1981) Oçerki Po sravnitel'noy Morfologii Tyurkskih Yazıkov. (Glagol) Leningrad: Nauka.
Tekin T. (2003) Orhon Türkçesi Grameri. İstanbul: Türk Dillleri Araştırmaları Dizisi.
Traugott E. C. (2001) Regularity in Semantic Change. New York: Cambridge University Press.
Vişnevskiy V. P. (1836) Naçertaniye Pravil Çuvaşskago Yazıka i Slovar', sostablennıye dlya Duhovnıh Uçilişç Kazanskoy Yeparhii. Kazan.
Yegorov V. G. (1956) Glagol. Materialı po Grammatike Sovremennogo Çuvaşskogo Yazıka Çeboksarı: Çuvaşskiy Nauçno-İssledovatel'skiy İnstitut Yazıka, Literaturı i İstorii Pri Sovyete Ministrov Çuvaşskoy ASSR.
yegorov V. G. (1964) Etimologiçeskiy Slovar Çuvaşskogo Yazıka. Çeboksarı: Çuvaşskoe Knijnoe İzdatelstvo.
Yılmaz E. (2002) Çuvaşça Çok Zamanlı Morfoloji, Ankara: Grafiker Yayıncılık.

.