ÖZET
İçkilik ağzı Kırgız diyalekt alanı içinde çok özel bir yer tutar. Taşıdığı ses bilgisi, şekil bilgisi ve sözlük bilgisi özellikleri ile İçkilik ağzı, standart dilden ve diğer Kırgız ağızlarından en çok ayrılan ağızdır. Bu farklılıklardan önemli bir kısmı Özbek Türkçesi ile olan dil kontaktının bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Bu yazıda kendi derlediğimiz ağız malzemesinden faydalanarak İçkilik ağzında Özbek Türkçesi ile ortaklaşan bazı dilbilgisel unsurları inceledik.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Kırgız Türkçesi, İçkilik ağzı, Özbek Türkçesi, diyalektoloji, dil kontaktı.

ABSTRACT

Ichkilik dialect occupies a very special place in the Kyrgyz dialect area. It is the most diverse dialect of the standard language and other Kyrgyz dialects by the terms of the phonological, morphological and lexical features. A significant part of these differences are the results of the contact-induced influence of Uzbek Turkish on Ichkilik dialect. In this article, we examined some grammatical elements in Ichkilik dialect that are common with Uzbek Turkish by the help of the dialectological material compiled by us.

KEY WORDS
Kyrgyz Turkish, Ichkilik dialect, Uzbek Turkish, dialectology, language contact.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY

ABDULDAYEV E. (1966) Kırgız Govorloru. Frunze: İlim Basması.
ABRAMZON S.M. (1971) Kirgizı i ix etnogenetiçeskie i istoriko-kul’turnıe svyazi. Leningrad: İzd. “Nauka”.
BAKİNOVA G. (1956) Kırgız Tilinin Oş Govorloru. Frunze: İzd. Akad. Nauk Kirgizskoy SSSR.
BATMANOV İ.A. (1938) Severnıye dialektı kirgizskogo yazıka. Frunze: Kirgizgosizdat.
CUMALİYEV C. (1991) Fergana Kırgız Govorlorunun Leksikası. Bişkek: İlim.
DOR R., NAUMANN C.M. (1978) Die Kirghisen des afghanischen Pamir. Graz: Akademische Druck- und Verlagsanstalt.
HEERINGA W., NERBONNE J., NIEBAUM H., NIEUWEBOER R., KLEIWEG P. (2000) Dutch-German contact in and around Bentheim. Languages in Contact (D.G. Gilbers, J. Nerbonne, J. Schaeken) Studies in Slavic and General Linguistics 28, Amsterdam-Atlanta: Rodopi, 145-156.
KAMOL F. (red.) (1957) Hozirgi Zamon Özbek Tili. Leksikologiya. Fonetika. Grafika va Orfografiya. Morfologiya. Toşkent: Özbekiston SSR Fanlar Akademiyasi.
KILIÇ F. (1997) Aral-Hazar Grubu Kıpçak Türk Lehçelerinin Karşılaştırmalı Ses Bilgisi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
KILIÇ F. (2003) Kırgız Türkçesinin İçkilik Ağzı. KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi. Cilt V. Sayı: 1. (Bahar 2003) Ankara: KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı, 81-135.
KILIÇ F. (2013) Kırgız Türkçesinin İçkilik Ağzında /-l-/ Düşmesi. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi. Cilt 10. Sayı: 4. (Aralık 2013), 188-195.
MAGRUFOV Z.M. (red.) (1981) Özbek Tiliniŋ İzahli Lugati. I-II. Moskva: İzd. “Russkiy Yazık”.
MUKAMBAYEV C. (1976) Kırgız Tilinin Dialektologiyalık Sözdügü. I-Tom, ekinçi basılışı, Frunze: İlim Basması.
RADLOFF W. (1885) Proben der Volksliteratur der nördlichen türkischen Stämme, V. Theil: Der Dialect der Kara-Kirgisen. St. Petersburg.
REŞETOV V. (1957) İzuçeniye uzbekskix narodnıx govorov. Özbek Dialektologiyasidan Materiallar I. (red. V. Reşetov). Toşkent: Özbekiston SSR Fanlar Akademiyasi, 5-30.
SIDIKOV C.K. (1990) Fonetiçeskaya struktura sovremennogo kirgizskogo literaturnogo yazıka i dialektov. Frunze: İlim.
TAYMAS A. (çev.) (1994) Kırgız Sözlüğü (K.K. Yudahin). I-II (3. baskı) Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 93.
TOKOMBAYEVA A. (1987) Cergetaldık Kırgızdardın El Oozeki Çıgarmaları. Frunze: İlim Basması.
YUDAHİN K.K. (1948) İz lyaylyakskix materialov. Trudı İYaL Kirgiz. FAN SSSR. v. 2. Frunze, 31-38.
YUDAHİN K.K. (1965) Kirgizsko-russkiy slovar. Moskva.
YUNUSALİYEV B.M. (1954) Kırgız Dialektologiyası Boyunça Programma. Frunze: Mektep Basması.
YUNUSALİYEV B.M. (1971) Kırgız Dialektologiyası. Frunze: Mektep Basması.