Öğretmen Görüşlerine Göre Kurtuluş Savaşı Konularının Öğretiminde Yerel Tarihin Kullanımı: Aydın Örneği
GÜNEŞ, Müslime
MTAD 2018, 15(1):161-196; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.1.8
E-yayın Tarihi: 30 Nisan 2018
Makale (PDF 576 KB)

ÖZET
Bu araştırma “Aydın’da görev yapan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin İlköğretim 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersinde Kurtuluş Savaşı konularının öğretiminde Yerel Tarihin kullanılmasına ilişkin görüşleri”nin neler olduğunu ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada Sosyal Bilgiler dersinin tanımı ve amacı açıklanarak, yerel tarih, yerel tarihin kısa bir gelişimi, faydaları ve sınırlılıkları üzerinde durulmuştur. Aydın ili merkezinde görev yapan Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin, İlköğretim 8. Sınıf Sosyal Bilgiler dersinde yer alan Kurtuluş Savaşı konularının öğretiminde yerel tarih kullanımına ilişkin görüşlerini tespit etmek amacıyla 66 öğretmene anket uygulanmıştır. Araştırmada genel tarama modellerinden betimsel tarama modeli seçilmiştir. Kurtuluş Savaşı konularının öğretiminde yerel tarihin kullanımının geçmişin ve şimdinin anlaşılmasında önemli olduğu görüşünün ağırlıklı olmasına karşın; müfredatta yerel tarihe ayrılan zaman artmamaktadır. Ayrıca ders saati ve merkezi sınavlarda bu alanda soruların yer almamasından dolayı öğretmenlerin bu amaca ulaşmalarını engellediği sonucu ortaya çıkmaktadır.


ANAHTAR SÖZCÜKLER
Ulusal tarihyazımı ve öğretiminde Yerel Tarih kullanımı, Aydın’da alan çalışması ve anket uygulaması, Türk İlköğretim Okullarındaki Sosyal Bilimler Öğretmenleri, Kurtuluş Savaşı’nda Aydın.

Using Local Histories in the Teaching of The War of Turkish Independence: According to the opinions of teachers of Social Sciences in Aydın
GÜNEŞ, Müslime
JMTS 2018,15(1):161-196; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.1.8
Published online: 30 April 2018
Article (PDF 576 KB)

ABSTRACT
This study aims to put forth the opinions of teachers of Social Sciences in Aydın about using local history while teaching Independence War of Turkey in Turkish Republic Revolution History and Kemalism course in 8th grade. In this study, the definition and the aim of Social Sciences are pointed out and in the meantime; the benefits, limitations and a short progress of local history are stated. A questionnaire is conducted to 66 teachers of Social Sciences in Aydın regarding their opinions about using local history tools while teaching Independence War of Turkey in Social Sciences course in 8th grade. SPSS, statistics computer program, is used to analyse the opinions of teachers about using local history while teaching Independence War of Turkey. Despite the fact that using local history while teaching Independence War of Turkey is important in understanding the past and the present of Turkey, the number of course hours for local history is not increasing in the curriculum. Additionally, because of the number of course hours and the lack of questions about local history in national exams, teachers cannot achieve this goal.

KEY WORDS
Use of local history in the national historical writing and teaching, field work in Aydın elementary schools, Teachers of Social Sciences in Turkish Elementary schools, Aydın in the Independence War of Turkey.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY

AKTEKİN S. (2001)“İngiliz Tarih Eğitiminde Yerel Tarihin Yeri” Yerel Tarihçilik, Kent, Sivil Girişim: Yerel Tarih Grupları Deneyimi (ed) Funda ÇELEBİ, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
AKÇALI Aslı Avcı & Erdal ASLAN “Tarih Öğretiminde Yerel Tarih Kullanımının Akademik Başarıya ve Tarihsel Düşünme Becerilerine Etkisi”, http://gefad.gazi.edu.tr/article/view/5000203951/5000178272
ASLAN Erdal (2000) “Yerel Tarihin Tanımı, Gelişimi ve Değeri”, Tarih Yazımında Yeni Yaklaşımlar: Küreselleşme ve Yerelleşme, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
ATA B. (2002) Müzelerle ve Tarihî Mekânlarla Tarih Öğretimi: Tarih Öğretmenlerinin “Müze Eğitimine” İlişkin Görüşleri, Yayımlanmamış doktora tezi, G.Ü EğitimBilimleri Enstitüsü Tarih Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
DANACIOĞLU E. (2001a) Geçmişin İzleri, Yanı başımızdaki Tarih İçin Bir Kılavuz, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
DANACIĞOLU E. (2001b) “Yerel Tarih Çalışmalarında Kaynak Kullanımı”, Yerel Tarihçilik, Kent, Sivil Girişim: Yerel Tarih Grupları Deneyimi, (Ed.) Funda ÇELEBİ, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
DEMİRCİOĞLU İ. H. (2005) Tarih Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar, Anı Yayıncılık, Ankara.
DOĞANAY A. (2004) Sosyal bilgiler eğitiminin genel amaçları ne olmalıdır? Tebliğler: I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi (15-17 Mayıs 2003, İzmir), Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
DÖNMEZ C. (1998) “Atatürk’ün Tarihçi Kişiliği ve Türk Tarihinin Öğretimi ile  İlgili  Düşünceleri”.Gazi Eğitim  Fakültesi  Dergisi,  Cilt  18, Sayı 1.
ERDOĞAN N. (2003) “Tarih Eğitimi ve Tarih Bilinci”, Tarih Eğitimine Eleştirel Yaklaşımlar, Ed. O. KÖYMEN, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı,İstanbul.
ERPULAT D.(2003) “Tarih Eğitiminin İyileştirilmesi Çalışmaları”, Tarih Eğitimine Eleştirel Yaklaşımlar,  Ed. O. KÖYMEN, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal TarihVakfı, İstanbul.
IŞIK H. (2007) “Öğretmen Bilgi Notu”, Yeni İlköğretim Programları (1-5. Sınıflar), 2.baskı, Ed. K. KIROĞLU, Pegam A Yayıncılık, Ankara.
IŞIK H. (1987) ‘’İstiklal Savaşı’nda Aydın ve Yörük Ali Efe’’, Türk Dünyası Tarih Dergisi, Cilt 1, Sayı 9, İstanbul.
KÖSTÜKLÜ N. (2003) Sosyal Bilimler ve Tarih Öğretimi, 3. baskı, Günay Ofset, Konya.
MEB (2004) İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
MEB (2005) İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 6-7. Sınıflar Öğretim Programı ve Kılavuzu (Taslak Basım) Devlet Kitapları Müdürlüğü, Ankara.
MEB (2005) İlköğretim Sosyal Bilgiler 6-7. Sınıf Programı, Devlet Kitapları Müdürlüğü, Ankara.
MEB (2006) İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 6. Sınıf Öğretim Programı ve Kılavuzu, Devlet Kitapları Müdürlüğü, Ankara.
MEB (2007) İlköğretim Sosyal Bilgiler 7 Öğretmen Kitabı, Devlet Kitapları, İstanbul.
METİN C. (2002) “Sözlü Tarih Ve Türkiye’deki Gelişimi” Türk Kültürü, Yıl: XL, Sayı: 469 (Mayıs 2002), 288-298.
ÖZBARAN S. (2007) Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları (1994 Buca Sempozyumu), 2.baskı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
ÖZBARANS. (1997) Tarih, Tarihçi ve Toplum, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
ÖZKAN M.K. (2007) “Aydın ve Çevresinde Milli Mücadele Anıtları ve Şehitlikler”, Milli Mücadele’de Aydın Sancağı ve Yörük Ali Efe, Ed. Günver GÜNEŞ ve Mehmet BAŞARAN, Aydın Belediyesi Yayınları, Aydın.
ÖZTÜRK C. (2006) “Sosyal Bilgiler: Toplumsal Yasama Disiplinlerarası Bakıs” Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım, 2. Baskı.
ÖZTÜRK M. (2001) “Sihirli Aynayı Kırmak. Yanı Başımızdaki Tarih ve Öğretmenler”, Yerel Tarihçilik, Kent, Sivil Girişim: Yerel Tarih Grupları Deneyimi, Ed. Funda ÇELEBİ, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
SAFRAN M.&B. ATA  (2006) “Okul Dışı Tarih Öğretimi”, Tarih Eğitimi Makale ve Bildiriler, Gazi Kitapevi, Ankara.
SAFRAN M.&B. ATA (1998) “Okul Dışı Tarih Öğretimi”, G.Ü.E.E.F. Dergisi Sayı 1, Ankara.
SAFRAN M (2006) “Tarih Öğretimi ve Çağdaş Müfredat Teorileri”, Tarih Eğitimi Makale ve Bildiriler, Gazi Kitapevi, Ankara.
SAKAOĞLU Necdet (1998) “İlkokul Tarih Programları ve Ders Kitapları. Tarih Öğretimi  ve  Ders  Kitapları.  (Birinci  Baskı).  Ed. Salih ÖZBARAN, Dokuz Eylül Yayınları, İzmir.
ŞAHİN M. (2017) “Social Studies Curricula in Turkey Historical Evolution”, European Journal of Education Studies, 3 (2).
METİN Taş (2004) “Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eğitimi Program Standartlarının Belirlenmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37, (1), 28-54.
TURAN R. vd (2000) Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Siyasal Kitapevi, Ankara.
YILMAZ M. S. (2006) “Türkiye Cumhuriyet İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Konularının İlköğretimde Öğretimi”. Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Cumhuriyet Tarihi Öğretimi 10-11 Kasım 2005. Ed. Y. DOĞANER, Hacettepe Üniversitesi Yay., Ankara.