MTAD


 

 

Kadı Burhaneddin Divânı’nda kıl- ve et-/it-  Yardımcı Fiilleri ile Kurulan Birleşik Fiil Yapıları Üzerine Bir Değerlendirme
YILDIZ, Mustafa
MTAD 2018,15(2):222-238; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.2.13
E-yayın Tarihi: 29 Ekim 2018
Makale (PDF 388 KB)

 

An Evaluation of Compound Verb Structures Which Established with The kıl –  and et-/it-  Auxiliary Verbs in The Divan of Kadi Burhan Al-Din
YILDIZ, Mustafa
JMTS 2018,15(2):222-238; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.2.13
Published online: 29 October 2018
Article (PDF 388 KB)

ÖZET
Bu araştırmada kıl- ve et-/it- yardımcı fiillerinin Kadı Burhaneddin Divânı’ndaki kullanımları üzerinde durulmuştur. Eserde bu iki fiilin aynı isim unsurlarıyla oluşturdukları birleşik fiil yapılarına dikkat çekilmiş ve bu durumun Oğuz Türkçesinin gelişimi ile ilgili olup olmadığı konusu açıklanmaya çalışılmıştır.

ANAHTAR SÖZCÜKLER

Kadı Burhaneddin, Oğuz Türkçesi, kıl- yardımcı fiili, et-/it- yardımcı fiili, birleşik fiil.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ABSTRACT
This study focused on the use of auxiliary verbs kil- and et-/it- in the Divan of Kadi Burhan al-Din. It was focused on compound verb structures which formed with this two mentioned verbs that by elements of the same name and this topic have attempted to explain whether is relevant with development of Oghuz Turkic in the Divan of Kadi Burhan al-Din.

KEY WORDS
Kadi Burhan al-Din, Oghuz Turkic, the auxiliary verb kıl-, the auxiliary verb et-/it-, compound verb.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY

ARAT R. R. (1992) Atabetü’l-Hakayık, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
ATA A. (1997) Kısasü’l-Enbiya, Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
ATA A. (1998) Nehcü’l-Feradis, Dizin-Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
BANGUOĞLU H. T. (1960) “Kâşgari’den Notlar III: Oğuz Lehçesi Üzerine”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1960, 23-48.
CANPOLAT M. (1968) “Behcetü'l-Hadâ'ik'in Dili Üzerine”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1967, Ankara, 165-175.
ECKMANN, J. (1964), “Memluk Kıpçakçasının Oğuzcalaşmasına Dair”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, Ankara,  35–41.
ERCİLASUN, A. B. (1984) Kutadgu Bilig Grameri –Fiil-, Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
GÜLSEVİN G. (1998)“Köktürk Bengü Taşlarındaki Oğuzca Özellikler” Kardeş Ağızlar / (Türk Lehçe ve Şiveleri Dergisi) / 7. Sayı, Ankara, 12-18
GÜLSEVİN G. (2003) “Oğuzca Olmayan Tarihi Metinlerde Oğuzca Unsurlar ve Nehcü’l-Feradis Örneği” ,Uluslararası Sürekli Altayistik Konferansı Bildirileri, Haziran 2003.
GÜLSEVİN G. (2004) “Eski Türk Yazı Dilinde Oğuz Lehçesinin Ses, Şekil ve Sözvarlığı Unsurları", Amancolovskie Çiteniya, Kazakistan (Öskembe), 7-8 Ekim 2004
HACIEMİNOĞLU N. (1991) Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller, Ankara: Kültür Bakanlığı.
KORKMAZ Z. (1975) “Eski Türkçedeki Oğuzca Belirtiler” Birinci Türk Dili Bilimsel Kurultayı, Ankara 27-29 Eylül 1972, TDK Yayınları, Ankara 1975.
KORKMAZ Z. (1972), “Kâşgarlı Mahmud ve Oğuz Türkçesi”, Türk Dili, s. 253, Divanu Lûgati’t-Türk Özel Sayısı, Ankara, TDK yay. s. 3-19; Türk Dili Üzerine Araştırmalar I (2005), Ankara, TDK. yay., 241-253.
KORKMAZ Z. (1995a). “Eski Bir Kudurî Çevirisi”, Türk Dili Üzerine Araştırmalar I , Ankara, Türk Dil Kurumu, 355-359.
KORKMAZ Z. (2010) “Oğuz Türkçesinin Tarihi Gelişim Süreçleri” Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 5/1 Winter 2010.
MANSUROĞLU M. (1956) “Şeyyad Hamza'nın Doğu Türkçesine Yaklaşan Manzumesi”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, Ankara, 25-144.
ÖZKAN M. (2000) Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul: Filiz Kitabevi.
TEKİN Ş. (1974) “1343 Tarihli Bir Eski Anadolu Türkçesi Metni ve Türk Dili Tarihinde „Olga-Bolga‟ Sorunu”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten, Ankara, 59-157.
USER, H. Ş. (2009) Köktürk ve Ötüken Uygur Kağanlığı Yazıtları, Konya: Kömen Yayınları.
YILDIZ M. (2010) “Seyf-i Sarayinin Gülistan Tercümesinde Aynı İsim Unsurlarının Kıl- Ve Et- Yardımcı Fiilleriyle Kullanımından Oluşan Eş Değer Birleşik Fiiller ve Oğuzca Etkisi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 5/1 Winter 2010.
YÜCEL B. (2004) “Kadı Burhaneddin Divanı’ndaki “Olġa – Bolġa” Özellikleri Dolayısıyla”, Türk Dili ve Edebiyatı Makaleleri, S. 4, Sivas, 81-103.

 

 

Yazışma / Correspondence:

Mustafa Yıldız, Prof. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi.

Adres: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı, 42090, Meram/KONYA.

E-posta: myildiss@ gmail.com


 

 

Ankara Üniversitesi | Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi  | Bölüm Ana Sayfası 
Telif Hakkı © 2004, AÜ DTCF Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü. Tüm hakları saklıdır.
  Sıhhiye - Ankara, TÜRKİYE
| Tel.: +90312 310 32 80  | Faks: +90312 310 57 13 | E-posta