|
Existential foundations of the mental image of the city
Andrey ARTEMENKO, Yaroslava ARTEMENKO
JMTS 2018,15(2):239-256; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.2.14
Published online: 29 October 2018
Article (PDF 2,3 MB)
ÖZET
Modern şehrin en önemli sorunlarından biri, şehir alanlarının insansızlaştırılmasıdır. Şehir, kitlesel üretim ve tüketim sürecine doğrudan bağlı olduğundan birey değerini kaybetmekte, şehrin altyapısındaki bir araç hâline dönüşmektedir. Bu durumun bireyin saldırganlığına da sebebiyet verdiği anlaşılmaktadır. Şehirler için ‘insanî alan imajı’nın iadesi, modern şehircilik araştırmalarının temel görevi olarak kabul edilmektedir.
Bu makalenin amacı, şehirlerdeki ‘zihinsel imaj kurma’ mekanizmasını araştırmaktır. Zihinsel imajların kurulduğu örnekleri görebileceğimiz romanlardan biri Orhan Pamuk’un ‘İstanbul: Şehir ve Anılar’ isimli eseridir. Çalışmamızda, şehir kavramının analizi semiyotik bir yaklaşım ile yapılmış, bu sayede metin hâline dönüşmüş şehir alanının, insanının kültür dili yaratıcısı olarak rolü yeniden incelenmiştir. Orhan Pamuk’un bu romanı üzerinde yapmış olduğumuz analiz ile ‘zihinsel imaj kurma’ mekanizmasında üç unsur karşımıza çıkmıştır: eşyanın anlam taşıyıcısı, uzayın fizikselliği ve ‘benim şehrim’ düşüncesi. Şehrin kişiliğine dâhil olmuş bireyler, aynı zamanda bu imaja hapsolmuştur. Bu imajın, zihinsel uzay, mimarî araçlar ve sosyokültürel uygulamalar ile değil, varoluşsal araçlar ile kurulduğunu görmekteyiz.
Çalışmamızda ilk olarak, bahsedilen zihinsel imajları, şehir insanının hem yarattığı hem de bu imajlara hapsolduğu, ikinci olarak bu zihinsel imajda insanın ideal olana ilişkin düşüncelerinin de yansıtıldığı görülmüştür. Üçüncü olarak ise, şehir tanıtımının yine bu varoluşsal imajlara bağlı olduğu ve genel şehircilik planının bir parçası olduğudur. Çalışmamız, genel şehircilik planlamalarında, şehirlerin misyonlarının ve imaj tanıtımlarının yapılmasında önem taşımaktadır.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
İstanbul, Şehircilik Araştırmaları, Şehrin Zihinsel İmajı, Varoluş, Fantom, Semiyotik.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ABSTRACT
According to the authors, one of the most important problems of modern cities is the dehumanization of urban areas. As the cities are bound to the process of mass production and consumption, individuals lose their personel value and turn into a tool in the substructure of city. This also leads to individuals’ aggression. Attaining the ‘image of humanistic areas’ again is accepted the main task of modern urban studies.
The purpose of this article is to study the mechanism of creating a mental image of the city. One of the examples of this image can be seen in Orhan Pamuk’s novel named "Istanbul: Memories and the City". In our study, we used the semiotic approach and the role of city areas thought as a text and as a creator of individuals’ language of culture are revised. By analysing this novel, we see three elements creating the mental imgaes of the city: the idea of a thing as ‘the bearer of meaning’, the corporeality of space and the construction of ‘my city’. We find out that the citizens, who get involved this image, also are confined to it. It is created not by architectural means and sociocultural practices, but by their existential experiences.
In our study, first we see that the citizens are both the creator and hostage of city image. Secondly, the mental image reflects the individuals’ ideas about the ideal one. Thirdly, the representation of a city depends on these existential experiences and is a part of urban design. The conclusions of our study has practical importance for determining cities’ missions and representations.
KEYWORDS
Istanbul, Urban Studies, Mental Image of the City, Existence, Phantom, Semiotics.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY / Список использованной литературы
АКРОЙД П. (2009) Лондон. Биография. Москва: Издательство Ольги Морозовой
АРИСТОТЕЛЬ (1983) Поэтика. In:Сочинения в 4 т. Москва:Мысль. Т.4. 645-680
АРТЕМЕНКО А., АРТЕМЕНКО Я. (2017а) Методологические принципы изучения урбанистической культуры Турции. ModernTürklük Araştırmaları Dergisi 14 (2), 7-17
АРТЕМЕНКО А., АРТЕМЕНКО Я. (2017b) Городское пространство: проблема проявления смысловВісникхарківської державної академії дизайну та мистецтв.№1, 128-132.
БОДРИЙЯРЖ. (1997) Городиненависть. Логос. www.ruthenia.ru/logos/ number/1997_09/ 06.htm(30/09/2017).
ВАХШТАЙН В. С. (2014) Пересборка города: между языком и пространством. Социология власти. № 2, 9-38.
ВАХШТАЙН В.С. (2015). Метафоры города и метафорика городских исследований: самоописаниеvs. Метаописание. Культура и искусство. №1, 32-49.
ГРАЦ Р. (1995) Город в Америке: жители и власти. Москва: Ладья
ГРОЙС Б. (2012) Публичное пространство: от пустоты к парадоксу. Санкт-Петербург: Институт медиа, архитектуры и дизайна «Стрелка»
ГОФМАН И. (2003) Анализ фреймов: эссе об организации повседневного опыта. Москва: Институт социологии РАН.
ЗИММЕЛЬ Г. (2002) Большие города и духовная жизнь. Логос 2 (34), 1-12.
ИВАНОВ С.А. (2011) В поисках Константинополя. Москва: ООО “Издательство «Вокруг Света»”
КНОРР-ЦЕТИНА К. (2006) Социальность и объекты. Социальныеотношения в постсоциальных обществахзнания. Социологиявещей: сборник статей / под ред. В. ВАХШТАЙНА. Москва: Издательскийдом «Территориябудущего», 267-306
ЛАКАН Ж. (1998) Семинары, Книга I: Работы Фрейда по техникепсихоанализа (1953/54), Москва: ИТДГК «Гнозис», Издательство «Логос»
ЛАТУРБ. (2014) Пересобирая социальное. Введение в акторно-сетевую теорию. Москва: ИД ГУ ВШЭ.
ЛЕФЕВР А. (2002) Идеи для концепции нового урбанизма. Социологическое обозрение, 2 (3), 19-27
ЛЕФЕВР А. (2015) Производство пространства. Москва: Streike Press
ЛОД Ж. (2006) Объекты и пространства.In: Социология вещей. Москва: Территория будущего, 223-244.
МЕРЛО-ПОНТИ М. (1999) Феноменологиявосприятия. Санкт-Петербург: «Ювента»-«Наука»
ОРТЕГА-И-ГАССЕТ X. (1997) Избранные труды. Москва: Издательство «Весь Мир»
ПАМУК О. (2003) Стамбул. Город воспоминаний. Москва: Азбука Аттикус
СЕРТО М. де (2013) Изобретение повседневности. Из-во Европейского ун-та в Санкт-Петербурге.
ХАЙДЕГГЕРМ (1993) Вещь. In: Время и бытие. Москва: Республика, 316-326
ХАЙДЕГГЕРМ (1997) Бытие и время. Москва: ADMARGINEM.
ЭКО У. (1998) Отсутствующая структура. Введение в семиологию. Санкт-Петербург: ТОО ТК «Петрополис».
ARTEMENKOA, ARTEMENKOYA (2015) Principles of visual representation of dynamic objects. Вісникхарківської державної академії дизайнутамистецтв. № 6,118-121.
FISCHER J. (2009) Die Architektur der Gesellschaft. Theorienfür die Architektursoziologie. Bielefeld.
GEHL J. (2010) Cities for People. Copenhagen: Island Press.
GUYS, COUTARDO (2007) ST Sand the City. Politics and Practices of Hope. Science, Technology and Human. 32. 6, 713-734
LANDRY C. (2000) The Creative City. A Toolkit for Urban Innovators. Earthscan Publications Ltd. 2000
PAMUK О. (2010) ManzaradanParçalar: Hayat, Sokaklar, Edebiyat, İstanbul.
YANEVA A. (2005) Scaling Up and Down: Extraction Trials. Architectural Design. Social Studies of Science. 35. 6, 867-894.
|
