|
Understanding M. A. Rasulzadeh’s Siyavush of Our Age by Employing Discourse Analysis Heuristic
SHAHGOLI, Nasser Khaze
JMTS 2018,15(3):419-439; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.3.27
Published online: 30 October 2018
Article (PDF 3,4 MB)
ÖZET
Bu makalede Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin (AHC) kurucusu M. E. Resulzade’nin Asrımızın Siyavuşu (AS) adlı eseri, Barbara Johnstone’un Discourse Analysis (2008) adlı kitabında geliştirilen söylem çözümleme yöntemi ve bulgulayıcısı temelinde incelenmeye çalışılmıştır. Eserin genel bir tanıtımı ve içeriğinin özeti verildikten sonra kullanılan bulgulayıcı (heuristic) ana hatlarıyla betimlenmiş, bulgulayıcıdaki kategoriler, seçilen konular üzerinden eserde irdelenmiştir. Bu incelemenin sonuçlarına göre; AS’de, iki ayrı dünya olan Şehnâme’deki Siyavuş’un dünyası ile Azerbaycan’ın dünyası, kurulmuş olan koşutluklarla yeniden yorumlanarak yeniden üretilmiş ve böylece yeni bir söylemsel dünya oluşturulmuştur. Eserin söylem yapısı yine bu iki dünya ile ilgili anlatıların gönderimlerle birbirine bağlanması üzerine kuruludur. Söyleme katılanlar açısından AS, oluşturduğu toplumsal bir konumlandırma ile muhatabını Azerbaycan’ın özgürlük mücadelesine karşı sorumluluk duymaya iten bir metindir. AS’nin kurulumunda metinlerarasılığın özUnel bir yeri bulunmaktadır. Eser kendinden önce gelen birçok metinden yararlanmış, kendinden sonra gelmesini beklediği metinler için de gerekli olanakları sağlamıştır. Metinden bir hatibin sesinin duyulmakta olduğu ve kitabın aslında sözlü dile dayanan ancak yazı teknolojisi ve yazı dili ortamının sunduğu olanaklarla geliştirilip biçimlenmiş olduğu da söylenebilmektedir. AS’deki amaçlar konusu daha geniş biçimde ele alınmıştır. AS için tespit edilebilen çeşitli amaçlarla birlikte, temel bir yazılma nedeni olarak, AHC’nin destansı ve hüzünlü serüvenini yazınsal bir araç oluşturarak anlatma ve böylece okuru Azerbaycan’ın özgürlük davasının haklı olduğuna inandırma, bu yönde bir tavır alma ya da edimde bulunmaya çağırma amacı makalede tartışılmıştır.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Asrımızın Siyavuşu, M. E. Resulzade, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti, Barbara Johstone, söylem analizi, bulgulayıcı.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ABSTRACT
This paper attempts to analyze the book Siyavush of Our Age (SOA) by M. A. Rasulzadeh, the founder of Azerbaijan Democratic Republic (ADR), based on methodological framework and analytical heuristic developed by Barbara Johnstone in her book Discourse Analysis (2008). The paper gives a general introduction and a summary of SOA’s contents followed by a brief outline of the applied heuristic. SOA is explored through discussions of selected topics from each category in the heuristic. The conclusions reached throughout the study show that two different worlds of Azerbaijan and Siyavush of Shahnamah are represented by establishment of different kinds of parallelisms between them, resulting in creation of a new discursive world in which both these worlds are re-interpreted and re-produced. The discourse structure of the book is also based on the cohesion created through references made between the two narratives related to these worlds. The book tries to set up a social alignment in which the readers as participants in discourse feel responsible regarding Azerbaijan’s struggle for independence. Intertextuality is a major factor in the formation of SOA’s text. SOA draws on many prior texts and provides possibilities for future texts which are expected to be written on the basis prepared by this text. The voice of an orator can be heard easily from the text and it is justifiable to say that it is a text originally based on spoken language and later expanded and developed using the facilities of technology of writing and medium of written language. Intention and purpose in SOA is discussed in more detail. Though multiple purposes for SOA can be identified, one primary intention is discussed and foregrounded in the paper: the creation of a literary device by which the heroic and tragic story of ADR is retold in order to convince the readers that the Azerbaijan’s struggle for independence is a righteous one and also persuade them to take a positive attitude and act accordingly.
KEY WORDS
Siyavush of Our Age, M. A. Rasulzadeh, Azerbaijan Democratic Republic, Barbara Johnstone, discourse analysis, heuristic.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
JOHNSTONE, B. (2008) Discourse Analysis, Second edition, Blackwell Publishing, Massachusetts, Oxford and Victoria.
JAKOBSON R. (1960) “Concluding Statement: Linguistics and Poetics”, T. SEBEOK (ed.), Style in language, MIT Press, Cambridge.
LABOV, W., WALETZCKY, J. (1967) “Narrative Analysis”: Oral versions of personal experience, J. HELM (ed.): Essays on the Verbal and Visual Arts, University of Washington Press, Seattle.
LABOV, W., WALETZCKY, J. (1997) “Narrative Analysis: Oral versions of Personal Experience”, J. HELM (ed.) : Essays on the Verbal and Visual Arts, Special issue on Oral Versions of Personal Experience: three decades of narrative analysis, ed. Michael G. W. BAMBERG, Journal of Narrative and Life History, 7, 3-38.
LABOV, W. (1972) “The transformation of Experince in Narrative Syntax”, Language in the Inner City, s. 35-396, University of Pensilvania Press.
LABOV, W. (1981) “Speech Actions and Reactions in Personal Narrative”, D. TANNEN (ed), Georgetown University Round Table on language and linguistics, Georgetown University Press, 219-47, Washington DC.
RESULZADE, M. E. (1339-1341/1922) Azerbaycan Cumhuriyeti: Keyfiyet-i Teşekkülü ve Şimdiki Vaziyeti, Milli Azerbaycan Neşriyatı, Sayı 1, Şehzade Başı: Evkaf-ı İslamiyye Matbaası, İstanbul.
RESULZADE, M. E. (1339-1342/1923) Asrımızın Siyavuşu, Milli Azerbaycan Neşriyatı, Sayı 2, Amedi Matbaası, İstanbul.
RESULZADE, M. E. (2011) Azerbaycan Şairi Nizami, Azerbaycan Türkçesine aktaran: Yadigar TÜRKEL, Teknur Neşriyatı, Bakü.
SEARLE, John R. (2000) Söz Edimleri, Çeviren: Levent AYSEVER, Ayraç Yayınevi, Ankara.
SEARLE, John R. (1975) “A Taxonomy of Illocutionary Acts”, Language, Mind and Knowledge [13], Volume 07, s. 344-364, University of Minnesota Press.
|
