|
Changing Mongol – Tuvan Relations Within the Context of Russian (Soviet) and Chinese Politics (1911-1940)
TEZİÇ, Mustafa Can
JMTS 2018,15(4):503-531; DOI: 10.1501/MTAD.15.2018.4.34
Published online: 6 February 2019
Article (PDF 427 KB)
ÖZET
Ülkelerin dış politikada almış oldukları kararlar pek çok faktörden etkilenebilir. Bir yanda devlet ve devlet dışı aktörler karar verme sürecinde aktif rol oynamaktadır. Bu aktörler uluslararası sendikalar, gençlik organizasyonları, ticari gruplar, savunma, dış işleri, ekonomi bakanlıkları olabilir. Diğer taraftan inanç sistemleri, siyasi ideolojiler, bölgesel veya etnik aidiyetler aktörlerin içerisinde rol aldıkları uluslararası sistemi değiştirebilirler. Bu makalenin konusu 1911-1940 yılları arası Moğol-Tuva ilişkilerini incelemektir. Bu süreç içerisinde pek çok faktör Moğol, Tuva, Rusya ve Çin dış politikalarının değişmesinde rol oynamıştır. Bu dört ülke arasındaki ilişkilerin değişimi sistemik değişimler veya aktörlerin tercihlerinden kaynaklanmaktadır.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Tuva, Moğolistan, Rusya, Çin, Sibirya, dış politika.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ABSTRACT
The foreign policy perceptions of the states are affected by various factors. On the one hand the non-governmental and governmental actors play an active role on the decision making process. These actors could be international syndicates, youth organizations, merchant groups, minister of defense, foreign policy or finance.
On the other hand, belief systems, political ideologies and kinship, regional or national affiliation have the capacity to mold international political discourse, which has an impact on restructuring power the structure of international relations, in which actors behave accordingly. The main goal of this article is to examine the dynamics of the Mongolian and Tuvan relations between 1911 and 1940. During this period various factors affecting the decision making process between the states of Mongolia, Tuva, Russia and China is observed. The relations between these four states have changed several times either due to the attitudes of actors operating within the international system or through systemic changes which determine foreign policy behavior.
KEY WORDS
Tuva, Mongolia, Russia, China, Siberia, foreign policy.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
ADAMOV E.A. (2007) Uranhayskiy vopros prı Tsarskom i vremennom pravitelstvah. Kızıl Tuvinskiy İnstitut Gumanitarnıh İssledovaniye, Tipografiya KTSO “Anıyak”.
ALEXANDROV M. (2003) The Concept of State Identity in International Relations: A Theoretical Analysis, Journal of International Development and Cooperation, Vol.10, №.1, 2003,ss. 33-46.
ARANÇİN Yu.L. (1982) İstoriçeskiy put Tuvinskogo naroda k sotsializmu. İzdatelstvo “Nauka” Sibirskoye Otdeleniye Novosibirsk.
BATSAYHAB O. (2014) Mongoliya na puti k gosudarstvu-natsii (1911-1946). İrkutsk: Ottisk S.384
BAYIR-OOL M.S. (2011) Tri stolpa tuvinskoy gosudartvennosti, Novıye issledovaniya tuvı.2011, №2-3., 37-61.
BAYIR-OOL M.S. (2014) Storonniki i protivniki syuza Uranhayskogo kraya s Rossiey, Novye İssledovaniia Tuvy, 2014 № 2, 20-30.
DATSIŞEN V.G. (2005) Sayanskiy rubej yujnaya çast priyeniseyskogo kraya i Russko-Tuvinskiye otnoşeniya v 1616-1911 gg. Tomsk STT S.250
DATSIŞEN V.G. (2016) Russkaya samoupravlyayuşayasya Trudovaya Koloniya v Tuvinskoy narodnoy respublike kak unikalnıy opıt Rossiyskogo regionalizma, Novıye issledovaniya Tuvı, 2016, №3., s. 19-33.
BOLD, BAT-OCHİR (2001) Mongolian Nomadic Society A Reconstruction of the “Medieval” History of Mongolia. Routledge.
BAZAROV B.V, L.B. JABAYEVA (2008) Buryatskiye natsionalnıye demokratı i obşestvenno-politiçeskaya mısl mongolskih naradov v pervoy treti XX veka, Ulan-ude: İzdatelstvo Buryatskogo nauçnogo tsentra SO RAN.
ÇERNOUSKO E.L. (2013) Politiçeskaya deyatelnost İ.G. Safyanova v Uranhayskom kraye v 1918-1921, aktual’nıe problemı issledovaniya etnoekologiçeskih i etnokul’turnıh traditsiy naradov Sayano-Altaya. Materialı II.oy mejdunarodnım uçastiem. – Kızıl, 2010 g.
Online: [http://refdt.ru/docs/119/index-106466.html?page=11]
DUBROVSKİY O.N. (2011) Stanovlenie mestnogo samoupravleniya v Tuvinskoy narodnoy Respublike (1921-1944), Novıye issledovaniya Tuvı, 2011, № 4, 74-78.
FOSTER M.B. (1941) Masters of Political Thought Vol:1 Plato to Machiavelli. The Ribersibe Press Cambridge.
İstoriya Mongolskoy narodnoy respubliki (1983) Pod. Red. Okladnikov, A.P; Dılıkov, S.D; Kazakeviç, İ.S; Bira, Ş; Natsagdorj, Ş; Perle, H. İzdatelstvo «Nauka» Glavnaya Redaktsiya Literaturı Moskva.
İstoriya Tuvı T-II (2007) Pod.red. V.A. LAMİN, V.D. MART-OOL, S.İ VAYNŞTEY, M.H MANNAY-OOL, N.M MOLLEROV. Tuvinskiy institut gumanitarnıh issledovaniye Nauka. Novosibirsk.
İstoriya Tuvı T-II (1964) Pod.red. S.K. TOKA, YU. L ARANÇİN, L.V. GREBNEV, V.Ç. OÇUR, L.P. POTANPOV, H.M SEYFULİN, N.A. SERDOBOV, Tuvinskiy nauçno-issledovatelskiy institut yazıka, literaturı i istorii. İzdatelstvo. Nauka. İzdatelstvo Nauka. Moskva.
İstoriya Tuvı T-I (1964) Pod.red. Potanpov, L.P; Arançin, Yu. L, Grebnev, L.V; Dulov, V.İ; Seyfulin, H.M; Serdobov, N.A; Toka,S.K . Tuvinskiy nauçno-issledovatelskiy institut yazıka, literaturı i istorii. İzdatelstvo. Nauka. Moskva.
JABAYEVA L.B. (2001) Elbek-Dorji Rinçino i natstionalno-demokratiçeskoye dvijeniye mongolskih narodov, Ulan-Ude: İzdatelstvo VSGTU.
JELEZNYAKOV A.S. (2000) “Rojdeniye mongolskogo kommunizma: 1920 god”, Vestnik Moskovskogo Universiteta seriya 13 Vostokovedeniye, № 1, 46-63.
JELEZNYAKOV A.S. (1996) “K voprosu ob otnoşenii Kominterna k panmongolizmu”, Gumanitarnaya nauka v Rossii: sorosovskiye laureatı, istoriya arheologiya kulturnaya antropolgiya i etnografiya, Moskova, S.66-69.
JERRYSON M.K. (2007) Mongolian Buddhisim: The Rise and Fall of the Sangha. Silkworm Books.
JONES W.T. (1941) Masters of Political Thought Vol:2 Machiavelli to Bentham. The Ribersibe Press Cambridge.
HARUNOVA M.M.-B. (2009) Tuva i sssr: protsess politiçeskoy integratsii, Novıye issledovaniya Tuvı, 2011, № 3, 139-163.
HERTEK L.K (2016) Tuvinsko-Mongolskiye svyazi i otnoşeniya v period Tuvinskoy narodnoy respubliki, Novıye issledovaniya Tuvı, 2016, № 3, 65-81.
HİŞİGT N. (2011) Vosstanovleniye Nezavisimosti Mongolii v 1911-1921 gg. Vestnik BNTs SO RAN. № 3, 19-35.
KUZHUGET A.K. (2011) İnnokentiy Safyanov-politiçeskiy deyatel, metsenat i kraeved, Novıye issledovaniya Tuvı, 2011, № 4, 140-145.
KUZMİN Yu. V. (2013) Mongoliya i Russko-Mongol’skiye otnoşeniya naçala xx veka v obşestvenno-politiçeskoy mısli Rossii, Aktual’nıe Voprosı İstorii Rossiysko-Mongolskih otnoşeniye Pervoy Çetverti XX Veka: Sb. Nauç. Tr. İrkutsk : İzd-vo BGUEP, 27-40.
LUZYANİN S.G. (2003) Rossiya-Mongoliya-Kitay v pervoy polovine xx veka. Politiçeskiye vzaimootnoşeniye v 1911-1946 gg, Moskva: İzdatelstvo «OGNİ»
MONGUŞ M.V. (2010) Odin narod: tri sudbı Tuvintsı Rossii, Mongolii i Kitaya v sravnitel’nom kontekste. Senri Ethnologial Reports 91 Natsionalnıy Muzey Etnologii. Osaka
MORGENTHAU H.J. (2005) Politics Among Nations, McGraw-Hill Education.
MOSES L.W. (1977) The Political Roel of Mongol Buddhism. Indiana University, Uralic and Altaic Series, Curzon.
MOSES L., J. HALKOVİC (1985) Introdution to Mongolian History and Culture. Research Institutr for Inner Asian Studies Indiana University, Bloomington.
MOSKALENKO N.P. (2004) Etnopolitiçeskaya istoriya Tuvı v xx veka. Moskva Nauka.
NTSAGDORJ Sh. (1967) The Economi Basis of Feudalism in Mongolia. Modern Asian Studies Vol.1, No.3, 265-281.
ROŞİN S.K. (1999) Politiçeskaya istoriya Mongolii (1921-1940 gg.) Moskva: institut Vostokovedeniya RAN.
STARİTSİNA P.P. (1959) Perehod MNP k sotsializmu minuya kapitalistiçeskuyu stadiyu razvitiya. Mongol’skiy Sbornik ekonomika, istoriya, arheologiya. İzdatelstvo Vostoçnoy Literaturı. Moskva.
ŞİRENDIB B. (1971) İstoriya Mongolskoy narodnoy revolyutsii. İzdatelstvo “Nauka”
TURHAN E.Z. (2004) Budizm’de Sangha Teşkilatı ve Kadın Keşişler. http:// bizdosyalar.nevsehir.edu.tr. Erişim tarihi: 03.12.2018.
VASİLENKO V. A. (2013) “Uranhayskiy vopros” v politike Rossii i Mongolii (xvıı - pervaya polovina xx vv.). Aktual’nıe Voprosı İstorii Rossiysko-Mongol’kih otnoşeniye Pervoy Çetverti XX Veka: Sb. Nauç. Tr. İrkutsk : İzd-vo BGUEP, 132-147.
VASİLENK V. A. (2012) “Uranhayskiy vopros” v politike Rossii i Mongolii (1912-1914 gg.). Vestnik Buryatskogo Gosudarstvennogo Universiteta 7/ 2012, 114-118.
WALTZ K. (1979) Theory of Intenational Politics, McGraw-Hill.
|
