|
ÖZET
Azınlık statüsünde olan Bulgaristan Türklerinin milli kültürünün temelini Türkçe oluşturmaktadır. Bulgaristan’da Türklerin konuştuğu Türkçe, Modern Oğuz Türkçesinin Rumeli ağızları grubu içinde yer alıp ölçünlü Türkçe içinde birleşmektedir. Bulgaristan Türklerinin dil durumu dilin kendi içindeki çeşitlenmesinin derecesi bakımından çok unsurludur. Kendi içinde ağız ve lehçe çeşitliliğini korumuş bulunmaktadır: Türkçenin Oğuz grubu içinde yer alan Doğu ve Batı Rumeli ağız gruplarının ve alt gruplandırmalarının yanı sıra Gagauz Türkçesi, Pomak Türkleri ve Romanların konuştuğu Türk dil türleri. Bulgaristan’da Türk çocukları Türkçenin bölgesel kullanımına sahip olmalarının yanı sıra okulla birlikte resmî dil olan Bulgarcayı öğrenmeye başlamaktadırlar. Okullarda genel eğitim-öğretim dili Bulgarcadır.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Dil durumu, Bulgaristan Türkleri, azınlık hakları, Bulgaristan’da Türkçe eğitimi.
ABSTRACT
Turkish language is the foundation of national culture of the Turkish minority in Bulgaria. As a branch of Modern Oghuz Turkish, Turkish spoken by the Turks in Bulgaria is located in the Rumeli dialects group and converges within the standard Turkish. The language status of Bulgaria Turks is multi-factorial regarding the internal variation degree of their language. This language has kept its inner dialectal and accent diversity: East and West Rumeli groups and their sub-groupings along with Gagauz Turkish, the dialect of Pomak Turks and the Turkish language spoken by Roman. Though Turkish children do benefit from regional functionality of their language, in the school, they are generally educated in the official status Bulgarian language.
KEY WORDS
Language situation, Bulgaria Turks, minority rights, Turkish language education in Bulgaria.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
VAHTİN N. B., E.B. GOLOVKO (2004) Sotsiolingvistika i Sotsiologiya Yazıyka (Uçebnoe Posobie),Sankt-Peterburg: Gumanitarnaya Akademiya.
BARUTÇU ÖZÖNDER S. (1999) Genel Türklük Alanı çerçevesinde Türk Dilinin Durumu, İleriye Dönük Bakış ve Yaklaşımlar, KÖK Araştırmalar I (I) Bahar 1999, 31-40.
İMER K. (1990) Dil ve Toplum, Ankara: Gündoğan Yayınları.
KİLLİ G. (2004) “Hakas Türklerinde Kod Kaydırımı”, Ankara Ü DTCF Çağdaş Türklük Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler 2002, 8-10 Mayıs 2002, DTCF Yayınları No: 395, Ankara: 166-169.
URL: http://mtad.humanity.ankara.edu.tr/ctas/e-bildiriler/ctas2002/3ctas2002_govde.pdf
KİLLİ YILMAZ G. (2011) Kuzey ve Güney-Doğu Sibirya Türklerinin Dil Durumu, Ankara: KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Serisi: 21.
MEÇKOVSKAYA H.B. (1996). Sotsial’naya lingvistika, Moskva.
MEMİŞOĞLU H. (2002) (Geçmişten Günümüze) Bulgaristan’da Türk Eğitim Tarihi, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
ÖZKAN N.(2007) Türk Dilinin Yurtları, Ankara: Akçağ Yayınları.
ÖZLEM K. (2008) Bulgaristan Türklerinin Tarihsel Süreç İçerisinde Dönüşümü, AB Üyelik Süreci ve Türk Azınlığa Etkileri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 363-367.
ÖZLEM K. Bulgaristan Türklerinin Tarihsel Perspektiften İncelenmesi ve Uluslar arası Hukuksal Konumunu Belirleyen Siyasal Bağıtlar. URL: http://www.balkanlar.net (2.08.2011)
ŞEREFLİ A.Ş. (2002) Bulgaristan’daki Türkler (1879-1989), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
YENİSOY SÜLEYMANOĞLU H. (2007) Bulgaristan Türklerinin Eğitim Davası (1877-2007), Ankara: Balkan Türkleri Göçmen ve Mülteci Dernekleri Federasyonu Yayınları.
Narodno Sıbranie na Republika Bılgariya: URL: http://www.parliament.bg/bg/bg/const (13.08.2011)
.
.
Yazışma / Correspondence:
Nurcihan Güneş, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Anabilim Dalı, Doktora Öğrencisi.
Adres/Adress:
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, Sıhhiye-Ankara, TÜRKİYE.
E-posta:nurcihan-13@hotmail.com
Alındığı Tarih/Received May 5 2011
|
|
.
. |