|
Saami Ethnography - I: Traditional Life
TEZİÇ, Mustafa Can
JMTS, 2024, 21(2): 258-286; DOI: 10.58785/MTAD.21.2024.2.11
Published online:: 19 Ağustos 2024
Article (PDF 391 KB)
ÖZET
Günümüzde Saami kültürüne bakıldığı zaman bir yanda Saamilerin İskandinav yarımadasından Sibirya’ya ve ilerisinde Uzak Doğu Rusya’nın yerli halklarına kadar uzanan bir kültür coğrafyasının kuzeybatıdaki temsilcileri oldukları görülmektedir. Diğer taraftan binlerce yıl kendilerine özgün koşullar içerisinde yaşayan Saamiler zaman içerisinde kendilerini çevrelerindeki toplumlardan ayıran özgün kültürel yapılarını oluşturmuşlardır. Bu makalede Saamilerin yaşamış oldukları coğrafya içerisinde geliştirmiş oldukları güncel yaşam pratikleri, konuşmuş oldukları farklı lehçeler, etnogenez süreçleri hakkındaki tartışmalar, avcılık ve balıkçılık ile ilgili pratikleri ve sosyal yapıları incelenmektedir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Saami, Lapon, Etnografya, Yerli Halk, Fin – Ugor.
ABSTRACT
When we look at the Saami culture today, we see that, on the one hand, the Saami are the northwest representatives of a cultural geography that extends from the Scandinavian peninsula to Siberia and beyond to the indigenous peoples of Far Eastern Russia. On the other hand, the Saami people, who have lived in unique conditions for thousands of years, have over time created their unique cultural structures that distinguish them from the societies around them. In this article, the current life practices of the Saami people in the geography they live in, the different dialects they speak, discussions about ethnogenesis processes, hunting and fishing practices, and social structures are examined.
KEY WORDS
Saami, Lapon, ethnography, Native People, Fin - Ugric.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
Artika moy dom. Polarnaya entsiklopediya. Narodı severa zemli. (2001). Red. Z.P. SOKOLOVA, Moskova: Severnıe Prostorı.
EVSTİGNEEV, Yu. A. (2003) Rossiyskaq Federatsiya Narodı i İh Podrazdeleniya. Kratkiy Etnologiçeskiy Spravoçniki. Sankt Peterburg: İzdatelstvo S.-Peterburskogo Universiteta.
KERT, G.M. (2003a) Obşiye Svedeniya. Narodı Pribaltiysko-Finskiye Narodı Rossii, ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 38-42.
KERT, G.M. (2003b) Etnogenez Saamov. Narodı Pribaltiysko-Finskiye Narodı Rossii, ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 43-48.
KERT, G.M. (2003c) Saamskiy Yazık. Narodı Pribaltiysko-Finskiye Narodı Rossii, ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 49-57.
KERT, M.S. (2003d) Sotsial’naya Organizatsiya. Narodı Pribaltiysko-Finskiye Narodı Rossii, ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 101-107.
LYK’YANÇEMKO, T.V. (2003a) Material’naya Kul’tura. Narodı Pribaltiysko-Finskiye Narodı Rossii, ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 78-100.
LYK’YANÇEMKO, T.V. (2003b) Traditsionnıe Xozyaystvennıe Zanyatiya. Narodı Pribaltiysko-Finskiye Narodı Rossii, ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 66-77.
LYK’YANÇEMKO, T.V. (2003c) Sem’ya i Obryadı Jiznennogo Tsikla. Narodı Pribaltiysko- Finskiye Narodı Rossii ed. E.İ. KLEMENT’EV, N.V. ŞLIGİNA, Moskova: Nauka, 108-117.
VUORELA, T. (1964) The Fino – Ugric Peoples. Indiana University Publications Volume 39 of the Uralic and Altaic Series: Indiana University Bloomington Mouton & Co, The Hague, The Netherlands.
Elektronik Kaynaklar:
Mapping Sami Languages
(https://cartographymaster.eu/studentwork/mapping-sami-languages/)
.
|
