|
Issues of Turkishness and Nationalization in Gardaş Komegi Magazine
HEYET, Mehmet Rıza
JMTS, 2024, 21(3): 571-583; DOI: 10.58785/MTAD.21.2024.3.21
Published online: 3 December 2024
Article (PDF 291 KB)
ÖZET
Bu makale, bölgenin Rus İmparatorluğu'nun kontrolü altında olduğu 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında Azerbaycan'da ulusal kimlik oluşumunun yükselişini ve ulus inşa sürecini Gardaş Kömeği mecmuasındaki yazılardan yola çıkarak ele almaktadır. Modernleşme hareketlerinin artan etkisinin ve entelektüellerin özellikle eğitim, basın ve kültürdeki reformlar yoluyla ulusal bilinci uyandırma çabalarının incelendiği makalede, aydınların tüm engellere ve zorluklara rağmen dil, kültür ve tarihe odaklanarak ulusal kimliğin inşası ve milletleşme sürecinin hızlanması için verdikleri mücadele, ortaya attıkları tezler, karşı çıktıkları yaklaşımlar ve önerdikleri yollar konu alınmıştır.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Gardaş Kömeği Mecmuası, Milletleşme, Millî Kimlik, Türkçülük, Yenicilik.
ABSTRACT
This article examines the rise of national identity formation and the process of nation-building in Azerbaijan in the late 19th and early 20th centuries, when the region was under the control of the Russian Empire, based on articles in the Gardash Kömegi magazine. The article examines the increasing influence of modernization movements and the efforts of intellectuals to awaken national consciousness, especially through reforms in education, the press and culture. The article examines the struggle of intellectuals to build national identity and accelerate the process of nationhood by focusing on language, culture and history despite all obstacles and difficulties, the theses they put forward, the approaches they opposed and the paths they suggested.
KEY WORDS
Gardash Komegi Magazine, Nationalization, National Identity, Turkism, Modernism.
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
ACALOĞLU, Arif (2024) “19. Yüzyıl Sonu ile 20. Yüzyılda Azerbaycan’da Kimlik İnşası Bağlamında Yaşanan Çatışmalar ve Sonuçları”, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti 1918: Kuruluş, Ed.: F. S. BARUTCU ÖZÖNDER, N. L. NESİBLİ, M. R. HEYET, Ankara: Ankara Üniversitesi Yay., 323-330.
AĞAYEV, R. (2011) “Azerbaycan’da Hayriyecilik Hareketi ve Hasan Bey Zerdabi”. Kaspi, 11 Mart 2011, 12.
ASLAN, Betül (2000) I. Dünya Savaşı Esnasında Azerbaycan Türklerinin Anadolu Türklerine Kardeş Kömeği (Yardımı) ve Bakü Müslüman Cemiyet-i Hayriyesi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yay.
ASLAN, Betül (2013) Gardaş Kömeği. Bakü: TİKA ve Azerbaycan Gencliğe Yardım Fonu Yay.
CAFEROV, Nizami (2013). “Kardeşlik Borcu, İnsanlık Vazifesi”, Gardaş Kömeği, Bakü: TİKA ve Azerbaycan Gencliğe Yardım Fonu Yay.
GÖKGÖZ, Saime S. (2024) “Ceditçi Türklerin ‘Cedid’i ve Sovyet Azerbaycanı İncelemelerinde Yeni Kafkasya Dergisinin (1923-1927) Yeri”, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti 1918: Kuruluş, Ed.: F. S. BARUTCU ÖZÖNDER, N. L. NESİBLİ, M. R. HEYET, Ankara: Ankara Üniversitesi Yay., 623-766.
İSHAKİ, M.A. (2013) “Bekâ Hayat Meselesi”, Gardaş Kömeği, Bakü: TİKA ve Azerbaycan Gencliğe Yardım Fonu Yay.
NUMANZADE, Ö. F. (2013) “Ben Kimim?”, Gardaş Kömeği, Bakü: TİKA ve Azerbaycan Gencliğe Yardım Fonu Yay.
RESULZADE, M. Emin (2013) “Bizim Nokta-yı Nazardan Rusya’da Cumhuriyet-i Anâm”, Gardaş Kömeği, Bakü: TİKA ve Azerbaycan Gencliğe Yardım Fonu Yay.
SÜLEYMANLI, Mübariz (2007) “Azerbaycanlıların Anadolu Türklerine Kardeşlik Yardımı (Balkan ve I. Dünya Savaşı Esnasında)”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C. VII, S. 2, 173-184.
SWIETOCHOWSKI, Tadeusz (1988) Müslüman Cemaatten Ulusal Kimliğe, Rus Azerbaycanı (1905-1920). İstanbul: Bağlam Yay.
|
