MTAD


 

 

Sovyet Tarih Yazımında Gönüllü Katılım Olgusu ve Sovyet Halkının İnşası
TEZİÇ, Mustafa Can
MTAD 2022, 19(1):91-120; DOI: 10.1501/MTAD.19.2022.1.4
E-yayın Tarihi:
21 Kasım 2022
Makale (PDF 442 KB)

 

The Phenomenon of Voluntary Participation in Soviet Historiography and the Construction of the Soviet People
TEZİÇ, Mustafa Can
JMTS 2022, 19(1):91-120; DOI: 10.1501/MTAD.19.2022.1.4
Published online: 21 November 2022
Article (PDF 442 KB)

ÖZET
Bu makalede gönüllü katılım söyleminin Sovyet kimliğinin inşasında nasıl kullanıldığı araştırılmaktadır. Sovyetler Birliği’nin içerisinden geçmiş olduğu farklı devirler (1928-1987) içerisinde kullanılan söylemler göz önüne alındığında Sovyet tarih yazımında Rus Çarlığı’nın yayılma meselesinin değerlendirilmesi işgalden - gönüllü katılıma doğru bir değişim izlemektedir. Sovyetler Birliği’nin ilk yıllarında tarih kitaplarında Rus genişlemesi işgal korkunç baskı ve insanlık dışı kolonyal sömürü olarak anlatılırken süreç içerisinde işgal söylemi yerini gönüllü katılım olgusuna bırakmıştır. Bu noktada biz gönüllü katılım söyleminin tarihsel geçmişte Sovyet kimliğinin temelini attığını düşünmekteyiz.

ANAHTAR SÖZCUKLER: Buryat, Kazak, Saha (Yakut), Rus, Sovyetler Birliği, Tarih yazımı.

ABSTRACT
The aim of this article is to study how the voluntary participation discourse was used in Soviet identity construction. When we look at the discourses, which were used in the different periods of the Soviet historiography (1928 - 1987), we observed that evaluation of the Russian expansion to the non Russian territories had shifted from – annexation to voluntarily participation. In the early years of the Soviet Union Russian territorial expansion was explained in the history books as a period of severe persecution, an inhuman form of colonial exploitation. On the other hand, it is observed that in the course of time the discourse of voluntary participation took the role of occupation in the Soviet historiography. At this point we are thinking that the discourse of voluntarily participation laid the foundation of Soviet identity in the historical past.

KEYWORDS: Buryat, Kazakhs, Saha (Yakut), Rus, Soviet Union, Historiography.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY

ASFENDİAROV S.D. (1935) İstoriya Kazahstana (S Drevneyşih Vremen). T.1. Alma Ata: Kazakstanskoye Kraevoye izd-vo.
BAHRUŞİN S.V. (1928). Oçerki po istorii kolonizatsii Sibiri v XVI i XVII vv. Moskva: İzdaniye M i S. Sabaşnikovıx.
BAŞARİN G.P. (1987) İstoriçeskoye znaçeniye dobrovol’nogo vhojdeniya Yakutii v XVII v. v sostav Rossiyskogo Gosudarstva.  İstoriçeskiye svyazi narodov Yakutii s russkim narodom içinde, (V.N. İVANOV; M.M. FEDOROV), ss. 5-28. Yakutsk: Yakutskiy Filial SO AN SSSR.
BEKMAHANOV E.B. (1957) Prisoyedineniye Kazahstana k Rossii. Moskva: İzdatel’stvo akademii Nauk SSSR.
Buryat-Mongoliya v bor’be za Sovetı (Sobornik vospominaniye i dokumentov). (1933). (M. GUDOŞNİKOVA, İ. KUZENTSOVA, F. ŞULUHOVA), İrkutsk:
Partiynoye İzdatel’stvo – Vostoçnosibirskoye krayevoye Otdeleniye. DUGİN A. (2011). Etnosotsiologiya. Moskova: Akademiçeskiy Proyekt Fonda «Mir».
HOBSBAWM E.J. (2008). Nations and Nationalism Since 1780. Programme, Myth, Reality. Cambridge, New York, Melbourne, Madrid, Cape Town, Sinapore, Sao Paulo, Delhi: Cambridge University Press.
GUDOŞNİKOV M. (1932). Sibir’. İstoriçeskaya hrestomatiya. Moskva, İrkutsk: Vostsibirskoye Kraevoye Gosudarstvennoye İzdatl’stvo.
İstoriya Kazahskoy SSR – S drevneyşih vremen do naşi dney (1949). (İ.O. OMAROV ve A.M. PANKRATOV), Almatı: Kazahskoye Obyedinennoye gosudarstvennoye izdatel’stvo.
İstoriya SSSR (1943). (K.V. BAZİLEVİÇ, S.V BAHRUŞİN, A.V. FOHT, A.M. PANKRATOVA), Moskova: Gosudarstvenoye uçebno pedagogiçeskoye izdatel’stvo.
KARTSOV V.G. (1937). Oçerk istorii narodov Severo-Zapadnoy Sibiri. Moskva: Gosudarstvennoye Sotsial’no-Ekonomiçeskoye İzdatel’stvo.
KUDRYAVTSEV F.A. (1946). İstoriya buryat-mongol’skogo naroda. Ot XVII v. Do 60-x GODOV XIX v. Moskova, Leningrad: İzdatel’stvo Akademii Nauk SSSR.
Ot Tsarskoy kolonii do Sovyetskoy Respubliki. (1933). (Red. M.A. GUDOŞNİKOVA, A.İ. UBUGUNE), Moskva, İrkutsk: Gosudarstvennıy İnstitut Kul’turı Buryat-Mongol’skoy ASSR.
RISKULOV T. (1936) Vosstaniye v Sredney Azii v 1916. Barba klassov, 6, 1-15.
SAFRANOV F. (1951) «Progressivnoye vliyaniye velikoy russkoy natsii na razvitiye yakutskogo naroda» Sobornik. Voprosu İstorii. 1, 140-144.
SERGEEV M.A. (1951) progressivnoye vliyaniye velikoy russkoy natsii na razvitiye yakutskogo naroda Yakutskiy Filial. Sovyetskaya Etnografiya. 4, 230-234.
SMITH, A. D. (2009) Ethno-Symbolism and Nationalism. A Cultural Approach. London and New York: Routledge.
SMITH, A. D. (2008) The Antiquity of Nations. UK: Polity Press.
SMITH, A. D. (2000) The Nation in History. Historiographical Debates about Ethnicity and Nationalism. USA: University Press of New England.
ŞOİNBAEV T. (1973) Progressivnoye Znaçeniye Prisoedineniya Kazahstana k Rossii. Alma – Ata: İzdatels’stvo «KAZAHSTAN»
TILLETT L. (1969) The Great Friendship. Soviet Historians the Non-Russian Nationalities. The University of North Carolina Press Chapel Hill.
TOKAREV S.A. (1940) Oçerk İstorii Yakutskogo Naroda. Moskva: Gosudarstvennoye Sotsial’no – Ekonomiçeskoye İzdatelstvo.
TSİBİKOV B. (1950) K Voprosu O Dobrovol’nom Prisoyedinenii Buryat-Mongolii k Rossii. Ulan-Ude: Buryat-Mongolskoye Gosudarstvennoye İzdatelstvoç.
UBUGUNE A.İ. (1933) Buryat-Mongolı ot zavoyevaniya Tsarskoy Rossii do Sverjeniya Samoderjavaya. Ot Tsarskoy Kolonii do Sovyetskoy Respubliki içinde (M.A. GUDOŞNİKOVA ve A.İ. UBUGUNE), ss. 5-26. Moskva, İrkutsk: Gosudarstvennıy İnstitut Kul’turı Buryat-Mongol’skoy ASSR.
YAKUTİN A. (1940) İsatay Taymanoz, Vojd’ natsional’no-osvoboditel’nogo vosstaniya Kazahov v 1936 – 1838 godah. İstoriçeskiy Jurnal, 10, 75-81.
ZALKİND E.M. (1943). Neruşimaya drujba buryat-mongol’skogo i russkogo narodov. Ulan-Ude: Buryat-Mongol’skoye Gosudarstvennoye İzdatel’stvo.


 

Yazışma / Correspondence:

Mustafa Can Teziç ORCID-iD_icon-64x64 http://orcid.org/0000-0002-6423-1380
Dr. Öğr. Üyesi. Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, Ankara/Türkiye.
Adres: Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, Sıhhiye, Ankara/Türkiye.
E-Posta: cantezic@yahoo.com

Yazı bilgisi:
Alındığı tarih: 20 Ocak 2022
Yayına kabul edildiği tarih: 17 Şubat 2022
E-yayın tarihi:  21 Kasım 2022
Çıktı sayfa sayısı: 30
Kaynak sayısı: 41


 

 

Ankara Üniversitesi | Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi  | Bölüm Ana Sayfası 
Telif Hakkı © 2004, AÜ DTCF Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü. Tüm hakları saklıdır.
  Sıhhiye - Ankara, TÜRKİYE
| Tel.: +90312 310 32 80  | Faks: +90312 310 57 13 | E-posta