MTAD


 

 

Muhtar Avezov’un Ulus Dili Anlayışı
CERİTOĞLU, Murat
MTAD 2022, 19(4):559-571; DOI: 10.1501/MTAD.19.2022.4.28
E-yayın Tarihi:
9 Ocak 2023
Makale (PDF 271 KB)

 

Mukhtar Auezov’s Sense of National Language
CERİTOĞLU, Murat
JMTS 2022, 19(4):559-571; DOI: 10.1501/MTAD.19.2022.4.28
Published online: 9 January 2023
Article (PDF 271 KB)

ÖZET

Eğitim öğretim kurumları, edebi eserler, kitle iletişim araçları ve sivil toplum kuruluşları aracılığıyla ulusal kültür, ulusal tarih ve vatanla ilgili bilgiler ölçünlü dille insanlara öğretilerek ulusal kimlik bilinci oluşturulur. Dil, ulusal kültür içinde yer alan bütün bilgilerin temel taşıyıcısı olması hasebiyle, ulusçuluk açısından ulus inşasının en önemli aracıdır. Devlet ve aydınlar uluslaşma sürecinde, toplumun ulusa dönüşmesi için öğrenmesi gereken ulusal kültür bilgilerini ölçünlü dil aracılığıyla sunar. Ölçünlü dil, bu şekilde ulusal kimlik bilinci oluşturmak ve oluşan kimliği yaşatmak için kullanıldığında ulus diline dönüşür. Bu çalışmada yazdıklarına dayanarak Muhtar Avezov’un ulus dili olan ölçünlü Kazakça hakkındaki görüşleri tespit edilmeye çalışılmıştır.

ANAHTAR SÖZCÜKLER
Muhtar Avezov, ulus inşası, ulus dili, ölçünlü Kazakça.

ABSTRACT
Awareness of national identity is formed by teaching people information about national culture, national history and homeland in standard language through education and training institutions, literary works, mass media and non-governmental organizations. Language is the main carrier of all the information contained in the national culture. Therefore, language is the most important tool of nation-building in terms of nationalism. State authority and intellectuals present the national cultural information that needs to be learned in order for the society to transform into a nation in the nation-building process, in a standard language. When the standard language is used in this way to create awareness of national identity and to keep the identity alive, it turns into the national language. The standard language turns into a national language when it is used to create awareness of national identity and to keep the national identity is created. In this study, it has been tried to determine Mukhtar Auezov's views on the standard Kazakh language, which is the national language, based on the articles he wrote.

KEY WORDS
Mukhtar Auezov, nation-building, national language, standard Kazakh.

KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY

ALAKEL Murat (2011) İlk Dönem Cumhuriyet Türkiyesi Ulus İnşası Sürecinde Milliyetçilik ve Sivil-Etnik İkilemine Dair Teorik Tartışmalar. Gazi Akademik Bakış, 5-9,  1-30.
HIPPLER Jocjen (2007) Şiddetli Anlaşmazlıklar, Anlaşmazlıklardan Kaçınma ve Ulus İnşası: Terminoloji ve Politik Konseptler, Ulus İnşası. (Çev. Algan Sezgintüredi ve Burhan Şayli). İstanbul: Versus Kitabevi.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014a1) Kaysısın Koldanabız?. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 1. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV Uvelihan (red.) (2014a2) Gılım Tili. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 1. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014b) Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 3. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014c) Édebiyet Tariyhı. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 4. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014ç. Kazakstandagı Ulttar. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 6. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014d) Yevgeniy Ogeninniñ Kazakşası Tuvralı. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 12. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014e) Kazaktıñ Édebiyet Tili Tuvralı. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 30. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014f) Tagı da Körkem Édebiyet Tili Tuvralı. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 31. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014ğ) Ana Tili Édebiyetin Süyiñder. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı - 36. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KALİJANOV, Uvelihan (red.) (2014h) Korıtındı Söz. Muhtar Évezov Şıgarmalarınıñ  Elüv Tomdık Jıynagı -42. Tom. Almatı: Dévir – Jibek Jolı.
KESKİN, Mustafa (2021) Hindistan Ulus İnşası ve Dış Politika Kimliği  (Yayımlanmamış Doktora Tezi). T.C. Yalova Üniversitesi, Yalova.


 

Yazışma / Correspondence:

Murat CERİTOĞLU ORCID-iD_icon-64x64 https://orcid.org/0000-0003-1290-4659
Prof. Dr., İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
Adres: İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Çiğli/İZMİR.
E-Posta: muratceritoglu@gmail.com

Yazı bilgisi:
Alındığı tarih: 11 Aralık 2022
Yayına kabul edildiği tarih: 29 Eylül 2022
E-yayın tarihi:  9 Ocak 2023
Sayfa sayısı: 13
Kaynak sayısı:13


 

 

Ankara Üniversitesi | Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi  | Bölüm Ana Sayfası 
Telif Hakkı © 2004, AÜ DTCF Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü. Tüm hakları saklıdır.
  Sıhhiye - Ankara, TÜRKİYE
| Tel.: +90312 310 32 80  | Faks: +90312 310 57 13 | E-posta