|
Ali Şir Nevâyî'den XXI. Yüzyıla Bakmak
ÖZÖNDER, F. Sema Barutcu
JMTS 2024, 21(1): 9-24; DOI: 10.58785/MTAD.21.2024.1.2
Published online: 1 July 2024
Article (PDF 536 KB)
ÖZET
Ali Şir Nevâyî, Türklüğün yalnızca eserlerine bakarak bile kimlik ve kişiliği hakkında bilgi sahibi olabileceği en mühim şahsiyetlerinden biridir. Onun dil tutumu, sanata bakışı, dünyayı kavrayış ve yaklaşımı, yasa ve devlet anlayışı, entellektüel yönü bugüne ilham verecek kıymettedir.
ANAHTAR SÖZCÜKLER
Ali Şir Nevâyî, Klasik Çağatay Türkçesi, Türkistan Türklüğü
ABSTRACT
Alī Shīr Navā’ī is one of the most important figures of the Turkish world, we can have knowledge about even by looking at only his works on his identity and personality. His language attitude, his view on art, his comprehension and approach to the world, his understanding of law and state, and his intellectual aspect are valuable enough to inspire us today.
KEY WORDS
Alī Shīr Navā’ī, Classical Chaghatay Turkish, Turkestan Turks
KAYNAKLAR / BIBLIOGRAPHY
ABİK, A. Deniz (2024) “Türkiye’de Nevâyî Araştırmaları ve Türkiye Kütüphanelerindeki Nevâyî Eserleri Yazmaları”, Tarihselden Moderne Özbekistan: Timur Dönemi ve Sonrası Kaynak Araştırmaları Sempozyum, 13-17 Temmuz 2009 Ankara, Bildiri Kitabı, Ed.: F. Sema Barutcu ÖZÖNDER, Aynur ÖZ ÖZCAN, Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 207-233.
ARAT, R. Rahmeti (19792) Kutadgu Bilig I: Metin. Ankara : Türk Dil Kurumu Yayınları. (KB)
ARAT, R. Rahmeti (2000) Baburnâme “Babur'un hatıratı”. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 1000 Temel Eser Serisi: 108. (BN)
BARUTCU ÖZÖNDER, F. Sema (1996) ᶜAlī Şīr Nevāyī, Muḥākemetü'l-Luġateyn. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. (ML)
BARUTCU ÖZÖNDER, F. Sema (2011) “Kafkasya: Tarihsel Türk Hareketlerinin Kalıcı Üssü”, Güney Kafkasya Halkları Dil, Tarih, Kültür İlişkileri Uluslararası Bilgi Şöleni, Ed. İsmail DOĞAN, Salih OKUMUŞ, Ordu: Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayını.
BARUTCU ÖZÖNDER, F. Sema (2016) “Ali Şir Nevâyî (1441-1501): Âlim, Şâir ve Devlet Adamı”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt: 19, Sayı: 3 (Eylül 2022), 281-322. DOI: 10.1501/MTAD.13.2016.3.28.
BARUTCU ÖZÖNDER, F. Sema (2022) “Kutadgu Bilig IV: Kutadgu Bilig Sonraki Ellerin Sansürüne mi Uğradı?”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 3 (Eylül 2016), 47-54. DOI: 10.1501/MTAD.19.2022.3.14
BenedIct, Ruth (2005) Patterns of Culture. with a foreword by a Louise Lamphere and a preface by Margaret Mead, Mariner Books.
BERTELS, E. (1928) “Nevai i Attar”. Sbornik, Leningrad, 24-82; yeniden baskısı: “Navoi i Attar, Izbrannıe III, 377-420.
CANPOLAT, Mustafa (1995) Ali Şir Nevayî, Lisanü’t-tayr. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. (LT)
ERASLAN, Kemal (1979) Alî Şîr Nevâyî, Nesâyimü'l-Mahabbe min Şemâyimi'l-Fütüvve. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. (NM)
ERASLAN, Kemal (1993) Alî-Şîr Nevâyî, Mîzânü’l-evzân (Vezinlerin Terazisi). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. (ME)
ERASLAN, Kemal (2001) Alî-Şîr Nevâyî, Mecâlisü’n-nefâyis, I (Giriş ve Metin), II (Çeviri ve Notlar). Ankara: TDK Yayınları. (MN)
ERCİLASUN, Ahmet Bican (1979) “Ali Şir Nevaî'nin Mahbûbu'l-Kulûb'unda Devlet Anlayışı”, XVI. Milletlerarası Altaistik Kongresi (21-16. X. 1973 Ankara) Bildirileri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları: 51, Seri I - Sayı: A7, 103-112.
GANİYEVA, Suyime (1997) Mecâlis un-Nefâis. Alişir Nevâiy Mükemmel Eserler Toplami. Yigirme Tomlik, On Üçünçi Tom, Özbekistan Respublikasi Fenler Akademiyasi «Fen» Neşriyâti, Taşkent.
GÖLPINARLI, Abdülbâki (Farsça aslından çeviren; 2007) Feridüddin Attar Mantık al-Tayr. Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
GROSS, Jo-Ann - Asom URUNBAEV (ed.) (2002) The Letters of Khawāje ᶜUbayd Allah Ahrār and his Associates. Leiden.
KALA, Muhammed Enes (2020) “Mahbûbü’l-kulûb'un Retorik/Hitabet Değeri Üzerine”, TYB Akademi, 28, 69-85.
LEVEND, Agâh Sırrı (1965) Ali Şir Nevaî I. Cilt, Hayatı, Sanatı ve Kişiliği. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
LEVEND, Agâh Sırrı (1966) Ali Şir Nevaî II. Cilt, Divanlar 4 Türkçe, 1 Farsça Divan. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
ÖLMEZ (KARGI), Zuhal (1993) Mahbûbü’l-kulûb (İnceleme-Metin-Sözlük). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dİli ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Danışman: Prof.Dr. Talat TEKİN, Ankara. (MK)
PARLAR, Merve (2019) Lisânü't-Tayr Budapeşte Nüshası 55b-111b (Metin-İnceleme-Aktarma). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Dili Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Yakup KARASOY, Ankara. (LT)
SavIlle-TroIke, Muriel (19821, 19892, 20033) The Ethnography of Communication: An Introduction. Oxford: Blackwell.
SUBTELNY, Maria E. (2007) Timurids in Transition: Turko-Persian Politics and Acculturation in Medieval Iran. Brill’s Inner Asian Library, Volume 19, Brill: Leiden-Boston.
ŞAHİN, Mustafa (2022) “Ali Şir Nevâyî’nin “Mahbûbu’l Kulûb” Adlı Eserinin Değerler Açısından İncelenmesi”, Alisher Navoi, Cilt: 2, Sayı 1, 124-133.
TOGAN Zeki Velidi (1978) “Ali Şir Nevai”, İslam Ansiklopedisi, C. I, 5. Baskı, İstanbul, 355‐356.
TOSUN, Necdet (2022) Hoca Bahâeddin Nakşbend ve Tarîkatı (XII-XVII. Asırlar) Hâcegân Yolu. İstanbul: Erkam Akademi.
WILLIAMS, Glyn (1992) Sociolinguistics: A Sociological Critique. Foreword by Joshua Fishman, London and New York, Routledge.
|